Sáng 1/12, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã tổ chức hội nghị phát triển thương mại điện tử Việt Nam với chủ đề “Phát triển thương mại điện tử bền vững”.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, thương mại điện tử Việt Nam đang trải qua giai đoạn 10 năm phát triển rực rỡ. Từ những ngày khái niệm thương mại điện tử còn khá xa lạ, giao diện, hiển thị sản phẩm, dịch vụ, gian hàng còn đơn giản, số lượng nhà bán hàng chưa đa dạng và tốn nhiều công sức để có những đơn hàng đầu tiên thì giờ đây, thương mại điện tử Việt Nam liên tục ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc ở mức 16 - 30%/năm và dự kiến quy mô thị trường sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023 này.

Hiện nay, thương mại điện tử ngày càng khẳng định là cấu phần quan trọng của nền kinh tế số tại Việt Nam. Đồng thời, thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam cũng đã hình thành các hệ thống cung ứng dịch vụ thứ cấp cho thị trường gồm dịch vụ nền tảng công nghệ hỗ trợ giao dịch thương mại điện tử, các dịch vụ marketing, truyền thông tiếp thị trực tuyến, dịch vụ chuyển phát…

Bên cạnh những kết quả tích cực, thương mại điện tử cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như: đảm bảo nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa; đảm bảo an toàn, an ninh thông tin cá nhân; hạ tầng logistics thương mại điện tử còn chưa đáp ứng kịp tốc độ tăng trưởng của thị trường; niềm tin của người tiêu dùng trong giao dịch trực tuyến...

Cụ thể, yếu tố đầu tiên là duy trì một tốc độ tăng trưởng tích cực, ổn định. Thiếu một trong hai yếu tố thì không có sự bền vững trong phát triển thương mại điện tử. Trải qua nhiều làn sóng phát triển, thương mại điện tử Việt Nam đến nay đã giữ được tốc độ tăng trưởng liên tục trong 15 năm qua với trung bình 20%/năm trừ giai đoạn ảnh hưởng bởi Covid - 19. Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang được đánh giá có tốc độ tăng trưởng nằm trong nhóm top 10 thế giới và dự đoán tiếp tục thăng hạng trong 2 năm tới.

Yếu tố thứ hai là sự cân bằng và hài hòa. Đầu tiên là hài hòa lợi ích các bên liên quan từ doanh nghiệp sản xuất, nền tảng, đơn vị dịch vụ chuyển phát, thanh toán, người tiêu dùng…. Tiếp đến là thu hẹp dần khoảng cách, tiến tới cân bằng sự phát triển thương mại điện tử giữa các vùng miền. Bên cạnh đó, đảm bảo liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử.

Yếu tố thứ ba là phát triển xanh. Thương mại điện tử cũng là lĩnh vực có thể đóng góp nhiều vào việc tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu rác thải độc hại cho môi trường. Với việc tối ưu hoá quy trình kinh doanh, quy trình giao vận, thương mại điện tử sẽ giảm một lượng lớn khí thải phương tiện ra môi trường. Đồng thời, tiết kiệm được năng lượng tiêu thụ hao phí. Các sàn thương mại điện tử, các nền tảng số có thể khuyến khích các sản phẩm xanh, ưu tiên sử dụng các sản phẩm bảo vệ môi trường.

Yếu tố thứ tư là niềm tin. Các doanh nghiệp nhỏ cần có niềm tin thị trường sẽ có cơ chế bảo vệ họ để có thể sáng tạo mà không bị doanh nghiệp lớn chèn ép, cạnh tranh không lành mạnh. Với người tiêu dùng, họ cần có niềm tin vào chất lượng hàng hóa, tin rằng quyền lợi của họ được bảo vệ khi tham gia mua sắm trên thị trường này.

Yếu tố cuối cùng là nguồn nhân lực. Thương mại điện tử là lĩnh vực mới, đang phát triển nhanh nhưng quy mô nguồn nhân lực chưa theo kịp nhu cầu phát triển. Hiện nay, ước tính chỉ có 30% nhân lực tại các công ty cung cấp giải pháp thương mại điện tử được đào tạo chính quy. Như vậy, có tới 70% nhân sự thương mại điện tử ở những đơn vị này được tuyển dụng từ những chuyên ngành đào tạo khác như thương mại, kinh doanh, công nghệ thông tin…