Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí báo cáo tờ trình đề nghị xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính

Trình bày đề nghị xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính, Đại biểu quốc hội Nguyễn Anh Trí cho biết, hồ sơ dự án luật cần thu hẹp phạm vi và đối tượng điều chỉnh, chỉ tập trung vào người đã can thiệp y học thành 2 dạng giới nam và nữ.

Cùng với đó là đổi tên Luật Bản dạng giới thành Luật Chuyển đổi giới tính. Theo Đại biểu quốc hội Nguyễn Anh Trí, nếu xét theo khái niệm Bản dạng giới thì quá rộng. Chính vì vậy nhiều vấn đề còn tranh cãi nên khó đạt được sự đồng thuận trong xã hội ở thời điểm này và chưa phù hợp với đặc điểm văn hóa, xã hội, phong tục, tập quán của Việt Nam, cũng như hệ thống pháp luật hiện hành.

Hơn nữa, cần làm rõ hơn căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý và có những điều chỉnh tương đối nhiều về điều kiện, quy trình, thủ tục chuyển đổi giới tính.

Đối với điều kiện để công dân được chuyển đổi giới tính, đại biểu quốc hội này cho hay, điều chỉnh theo hướng giảm số lần được công nhận giới tính mới từ 2 lần xuống 1 lần trong cuộc đời. Quy định như vậy nhằm hạn chế sự xáo trộn trong xã hội, không làm ảnh hưởng đến công tác quản lý của nhà nước và bảo đảm phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành.

Theo ông Trí đề nghị, việc thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính của công dân, công dân bắt buộc thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính thì mới được Nhà nước thừa nhận là người chuyển giới thay vì công dân có quyền lựa chọn can thiệp y học để chuyển đổi giới tính sau khi đã được công nhận bản dạng giới.

Hơn nữa, bổ sung chính sách quy định công nhận các trường hợp đã can thiệp y học để chuyển đổi giới tính trước ngày Luật Chuyển đổi giới tính có hiệu lực. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm cấp giấy xác nhận đã can thiệp y học để chuyển đổi giới tính cho công dân.

Về thủ tục công nhận giới tính của người chuyển đổi giới tính, vị đại biểu này đề xuất: Công dân nộp đơn đề nghị công nhận giới tính đến cơ quan quản lý nhà nước về hộ tịch cấp huyện. Hồ sơ đề nghị cấp giấy Công nhận giới tính mới của công dân gồm: giấy khai sinh, lý lịch tư pháp; xác nhận tình trạng hôn nhân là độc thân; giấy xác nhận đã can thiệp y học.

Vị đại biểu này cũng đề nghị xây dựng luật thông tin: "Người chuyển đổi giới tính nam thành giới tính nữ sẽ được áp dụng pháp luật dành cho giới tính nữ; người chuyển đổi giới tính thành giới tính nam sẽ được áp dụng pháp luật dành cho giới tính nam".

Đồng thời, Đại biểu quốc hội Nguyễn Anh Trí khẳng định, trong quá trình soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, làm rõ hơn các quy định được áp dụng ngay và quy định cần phải hướng dẫn thực hiện để áp dụng cho người chuyển đổi giới tính nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Trả lời cho những ý kiến trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, trong dự án luật vẫn còn những nội dung có ý kiến khác nhau, nếu được Quốc hội đồng thuận đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh thì cần nhiều phân tích, thảo luận để đảm bảo nội dung quy định được hợp lý, khả thi.