Tờ WSJ mở đầu bài viết nhận định, nửa năm sau khi Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế về Covid-19 và mở cửa lại biên giới, vẫn có rất ít du khách quốc tế đến đây. Đây được cho là một dấu hiệu khác cho thấy sự chia rẽ giữa Trung Quốc và phương Tây có thể gây ra những tác động tiêu cực trong một thời gian dài.

ÍT KHÁCH DU LỊCH, GIẢM ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI

Sự vắng bóng của du khách nước ngoài đặc biệt rõ ràng ở các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải, nơi số lượng người nước ngoài đến thăm trong nửa đầu năm tổng cộng chưa bằng một phần tư so với con số tương đương vào năm 2019 – tức là trước đại dịch Covid-19.

Tổng cộng trong cả đất nước Trung Quốc, chỉ có 52.000 người từ nước ngoài đến trong các chuyến đi do các công ty du lịch tổ chức trong quý đầu tiên, khoảng thời gian gần nhất có dữ liệu quốc gia, so với mức 3,7 triệu người trong quý đầu tiên của năm 2019. “Số lượng du khách từ châu Âu, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đang giảm đáng kể”, Xiao Qianhui, giám đốc Hiệp hội Du lịch Trung Quốc cho biết trong một bài phát biểu hồi tháng năm.

Các chuyên gia cho biết ít khách du lịch và doanh nhân từ nước ngoài hơn đồng nghĩa với việc ít cơ hội hơn cho người nước ngoài nhìn thấy Trung Quốc và tương tác với người dân địa phương, một yếu tố quan trọng trong việc giảm căng thẳng địa chính trị.

Sự khan hiếm du khách cũng có thể góp phần làm giảm đầu tư vào Trung Quốc. Theo một phân tích về số liệu chính phủ của Mark Witzke tại Rhodium Group - một công ty nghiên cứu thì đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nước này đã giảm xuống còn 20 tỷ USD trong quý đầu tiên của năm, so với mức 100 tỷ USD trong quý đầu tiên của năm ngoái. Các nhà kinh tế của Goldman Sachs dự đoán dòng tiền chảy ra khỏi Trung Quốc trong năm nay sẽ vượt lượng đầu tư vào nước này, một sự thay đổi đáng kinh ngạc đối với một quốc gia trong bốn thập kỷ qua đã liên tục chứng kiến nhiều tiền vào hơn là đi ra.

Sự sụt giảm đầu tư nước ngoài và lượng khách đến khi nền kinh tế Trung Quốc đang diễn biến trì trệ, với thị trường nhà đất suy thoái, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp ở mức cao kỷ lục và gia tăng lo ngại đất nước có thể rơi vào giảm phát. Trên thực tế, nền kinh tế Trung Quốc hầu như không tăng trưởng trong quý hai so với ba tháng đầu năm. Bản thân du lịch nội địa cũng gặp khó khăn. Fitch Ratings, một trong những tổ chức xếp hạng tín nhiệm lớn trên thế giới, cho rằng nhu cầu của người Trung Quốc sẽ phục hồi không đồng đều. Lý do là nhiều người phải đối mặt với tình hình kinh tế khó khăn sau ba năm dịch bệnh, nhiều người mất việc làm. "Trung Quốc cần có thêm các chính sách để thúc đẩy tiêu dùng hơn nữa", Yuekai Securities nhận xét.

Sự thiếu hụt các chuyến bay có sẵn đến Trung Quốc là một phần nguyên nhân khiến số lượng khách đến thấp, do các hãng vận tải chưa khôi phục lại mức độ dịch vụ mà họ đã cung cấp trước khi Covid-19 diễn ra. Theo đó, sự kết thúc đột ngột và khá hỗn loạn của “zero-Covid” đồng nghĩa với việc các hãng hàng không và công ty du lịch có rất ít thời gian để tăng quy mô công suất. Các chuyến bay cũng bị hạn chế do chi phí tăng cao.

Jane Sun, Giám đốc điều hành của Ctrip thông tin: "Rất nhiều sân bay, hãng hàng không, đối tác du lịch đã cho nhiều nhân viên nghỉ việc. Giờ họ cần tuyển lại nhân viên và đào tạo lại. Chúng tôi hy vọng trong nửa cuối năm nay, mọi thứ sẽ trở lại bình thường".

Nhưng các chuyên gia du lịch Trung Quốc và nước ngoài cho biết du khách nước ngoài cũng đang e ngại khi tới đây vì mối quan hệ xấu đi giữa Trung Quốc và phương Tây, điều này khiến họ cảnh giác hơn khi đến thăm nước này.

Matt Kelly, một nhà tư vấn kinh doanh có trụ sở tại Boston, cho biết ông có những kỷ niệm đẹp về chuyến đi 15 năm trước, đạp xe quanh Quế Lâm, một thành phố đồi núi đẹp như tranh vẽ ở miền nam Trung Quốc. Ông đã đến thăm Trung Quốc hai lần nữa, nhưng nói rằng hiện ông không có hứng thú quay lại vào bây giờ.

Friendly Planet Travel, một công ty điều hành cửa hàng có trụ sở tại Pennsylvania, từng gửi tới 1.500 khách du lịch đến Trung Quốc mỗi năm. Peggy Goldman, người sáng lập và chủ tịch của công ty cho biết kể từ Covid, họ không nhận được bất kỳ một yêu cầu nào.

Khi nhóm của cô nghiên cứu các điểm đến mà mọi người đang tìm kiếm trực tuyến, “Trung Quốc thực sự nằm ở cuối danh sách đó”, cô nói. Công ty vẫn chưa đưa các gói tour Trung Quốc trở lại trên website, mặc dù Goldman cho biết bà tin rằng cuối cùng Trung Quốc sẽ trở nên phổ biến trở lại.

Theo Mondee Holdings, một công ty công nghệ du lịch có trụ sở tại Austin, lượng du lịch giải trí từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc trong nửa đầu năm 2023 bằng khoảng 40% so với cùng kỳ năm 2019. Mondee đã bán khoảng nửa triệu chuyến bay từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc vào năm 2019 thông qua các đại lý du lịch và các bên trung gian khác, chiếm khoảng 1/5 tổng số chuyến bay từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc trong năm đó.

Dan Harris, một đối tác ở Seattle tại Harris Bricken, một công ty luật, cho biết mặc dù các giám đốc điều hành doanh nghiệp vẫn đang đặt câu hỏi về việc đi du lịch đến Trung Quốc, nhưng nhiều người hiện đang tập trung vào rủi ro, trong khi trước đây, họ muốn tìm hiểu cách cấp thị thực nhanh, tư vấn về đầu tư vào Trung Quốc.

“Các công ty rất, rất quan tâm đến việc người của họ đến Trung Quốc. Tại sao họ lại làm như vậy? Ông nói, chỉ ra tin tức về các cuộc điều tra gần đây của Trung Quốc đối với thẩm định của phương Tây và các công ty khác, trong đó bao gồm các cuộc tấn công của chính phủ vào các công ty tư vấn toàn cầu bao gồm Bain & Co. “Mọi người sẽ không đến Trung Quốc trừ khi họ buộc phải đến”.

Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc đã không trả lời yêu cầu bình luận từ phía WSJ.

Các quan chức Trung Quốc gần đây đã tổ chức các cuộc họp với các hiệp hội doanh nghiệp từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản để trấn an họ rằng nước này vẫn hoan nghênh đầu tư nước ngoài.

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, Xie Feng, cho biết tại Diễn đàn An ninh Aspen vào tháng 7 rằng khách du lịch của cả hai nước nên đến thăm lẫn nhau. Ông đề nghị tổ chức một diễn đàn du lịch và tăng số chuyến bay, đồng thời kêu gọi Washington điều chỉnh tư vấn du lịch của mình.

Sự vắng mặt của du khách nước ngoài sẽ không ảnh hưởng đến Trung Quốc giống như những nơi như Thái Lan hay Iceland, những quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào khách du lịch. Du khách Trung Quốc hiện đang chi tiêu nhiều hơn cho du lịch nội địa so với năm 2019.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều doanh nghiệp ở Trung Quốc trông cậy vào du khách. Việc thiếu du khách cho thấy Trung Quốc đã đánh mất cơ hội thể hiện mình dưới góc độ tích cực hơn với người nước ngoài.

Công viên quốc gia Trương Gia Giới ở miền trung Trung Quốc, một khu vực có những khối đá nổi bật, nơi quay những ngọn “núi nổi” trong phim Avatar, chỉ ghi nhận 25.600 du khách nước ngoài tính đến giữa tháng 5, so với 500.000 lượt trong 5 tháng đầu năm 2019.

THẾ GIỚI CẦN ĐƯỢC KẾT NỐI

Snow Yu, hướng dẫn viên du lịch tại Thượng Hải, từng kinh doanh phát đạt khi đưa người nước ngoài đi khắp nơi, bao gồm cả việc làm hướng dẫn viên cho các giám đốc điều hành của đội bóng rổ Golden State Warriors và đội Georgia Tech's Yellow Jackets vào năm 2017. Trong thời kỳ đại dịch, khi biên giới phần lớn bị đóng cửa, anh ấy đã phải nhận một công việc dạy kèm tiếng Anh tạm thời.

Yu đã trở lại với công việc cũ của mình, hầu hết là dẫn dắt các nhóm du lịch địa phương. Nhưng họ không cần kỹ năng tiếng Anh của anh ấy và cho ít tiền boa hơn. Do đó, anh cho biết thu nhập của mình giảm gần một nửa so với trước đại dịch.

“Thế giới cần được kết nối”, anh nói, đồng thời cho biết thêm rằng du khách nói tiếng Anh từ các nước láng giềng đang bắt đầu quay trở lại.

Sự sụt giảm du khách từ phương Tây và một phần Đông Á đã được bù đắp một phần bởi sự gia tăng số lượng người Nga đến, mặc dù các chuyên gia du lịch Trung Quốc nói rằng họ chi tiêu ít hơn.

Vào tháng 6, khi công viên quốc gia Trương Gia Giới mời hơn 80 đại lý du lịch quốc tế đến thăm quan, phần lớn trong số đó đến từ Nga. Các quan chức địa phương hứa sẽ bổ sung thêm nhiều chuyến bay từ nước láng giềng phía bắc của Trung Quốc hoặc mở rộng các chuyến bay hiện có từ các thành phố khác của Trung Quốc.

Trong bài phát biểu của mình, Xiao, quan chức ngành du lịch, đã kêu gọi chính quyền trung ương hỗ trợ nhiều hơn. Ông nhấn mạnh rằng du lịch nội địa có thể giúp xoa dịu căng thẳng địa chính trị. Ông cũng trích dẫn chuyến thăm Trung Quốc gần đây của mẹ Elon Musk, người đã đăng những thông điệp tích cực về trải nghiệm của bà trên Instagram.

Một nhóm khác cũng đang “tránh xa” Trung Quốc là những người nước ngoài đang sống và làm việc ngay tại đất nước tỷ dân. Chỉ vài năm trước thôi, nhóm này chính là những người đóng vai trò là cầu nối giữa Trung Quốc và quê hương của họ. Khi ấy, rất nhiều người mời gia đình và bạn bè đến Trung Quốc thăm họ.

Nhà tư vấn đầu tư Alexander Sirakov, 37 tuổi, từ Thượng Hải trở về quê nhà Bulgaria vào tháng 8 năm ngoái. Anh ấy nói rằng hầu hết những người trong nhóm bạn bè nước ngoài rộng lớn hơn của anh ấy cũng đã rời đi, bao gồm 8 trong số 10 gia đình người nước ngoài sống trong khu nhà của anh ấy.

Anh nói: “Mọi người giờ đây coi Trung Quốc là một quốc gia rất xa cách và có phần xa lánh. Bốn năm trước hoàn toàn ngược lại, khi Trung Quốc thực sự cởi mở và sôi động, một nơi phải đến”.

Hiện tại, phía Trung Quốc cũng cho biết sẽ chú trọng tới việc ứng dụng số để quảng bá, cung cấp thông tin điểm đến cũng sẽ mạnh mẽ hơn. Trong đó, Wechat vẫn là một kênh đặc biệt quan trọng, trong khi Xiaohongshu và các hình thức phát trực tiếp đã nổi bật trong thời kỳ đại dịch như những cách mới để tạo cảm hứng du lịch, thu hút du khách.