Có khoảng 14 doanh nghiệp của Việt Nam bị liên minh doanh nghiệp tại Hoa Kỳ cáo buộc bán phá giá nhôm đùn ép và các sản phẩm từ nhôm xuất khẩu sang nước này, với biên độ phá giá cáo buộc là 53,75%.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) cho biết đã nhận hồ sơ yêu cầu điều tra chống bán phá giá với nhôm đùn ép và các sản phẩm từ nhôm nhập khẩu từ 15 nước/vùng lãnh thổ gồm: Colombia, Dominica, Ecuador, Ấn Độ, Indonesia, Italia, Malaysia, Mexico, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan - Trung Quốc, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất, Việt Nam; và điều tra chống trợ cấp với cùng sản phẩm từ 4 nước: Indonesia, Mexico, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ.
Như vậy, Việt Nam chỉ bị đề nghị điều tra chống bán phá giá.
Cụ thể, nguyên đơn trong vụ việc là liên minh nhôm, thép, giấy và lâm nghiệp, cao su, công nghiệp, năng lượng, liên đoàn lao động công nghiệp và dịch vụ Hoa Kỳ đã nộp đơn lên DOC ngày 4/10/2023. Thời kỳ điều tra đề xuất là từ ngày 1/4/2023 đến ngày 30/9/2023.
Theo đó, căn cứ số liệu của Hải quan Hoa Kỳ, trong năm 2022, Việt Nam chiếm khoảng 7,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của các nền kinh tế vào Hoa Kỳ, đứng thứ 4 trong số các quốc gia xuất khẩu nhiều nhất vào Hoa Kỳ, sau Mexico, Colombia, Trung Quốc (chiếm tỉ lệ lần lượt là 12,9%, 10,2% và 9,1% tổng kim ngạch xuất khẩu của các nền kinh tế vào Hoa Kỳ trong năm 2022).
Có khoảng 14 doanh nghiệp của Việt Nam bị ngành sản xuất Hoa Kỳ cáo buộc bán phá giá trong vụ việc đối với nhôm đùn ép và các sản phẩm từ nhôm. Biên độ phá giá cáo buộc với Việt Nam là 53,75%, trong khi biên độ phá giá cáo buộc cho 15 nước/vùng lãnh thổ trong khoảng 33,79% - 256,58%.
Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương nhận định, biên độ này thấp hơn nhiều so với mức cáo buộc đối với 3 nước xuất khẩu cạnh tranh nhất của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ.
Mặt khác, do Hoa Kỳ coi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, nên DOC sẽ sử dụng các giá trị thay thế của quốc gia thứ ba để tính toán biên độ phá giá cho Việt Nam.
Trong vụ việc này, nguyên đơn đề nghị sử dụng Indonesia là quốc gia thay thế do cho rằng Indonesia có mức độ phát triển kinh tế tương đồng với Việt Nam và có số lượng đáng kể các nhà sản xuất nhôm đùn ép và các sản phẩm từ nhôm (Indonesia nằm trong danh sách các nước thay thế mới nhất do DOC ban hành cho Việt Nam).
Các bên có thời hạn bình luận về nước thay thế trong vòng 30 ngày trước khi DOC ban hành kết luận sơ bộ của vụ việc. Dự kiến, DOC sẽ ban hành kết luận sơ bộ trong vòng 140 ngày kể từ ngày khởi xướng điều tra vụ việc (có thể gia hạn).
Theo quy định điều tra của Hoa Kỳ, có 2 cơ quan tham gia trong một vụ việc điều tra chống bán phá giá: DOC điều tra về hành vi bán phá giá và chịu trách nhiệm chung về kết quả điều tra; Ủy ban thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC) chịu trách nhiệm đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất trong nước. Sản phẩm chỉ bị áp thuế chống bán phá giá nếu cả 2 cơ quan đều ban hành kết luận khẳng định.
DOC sẽ có thời gian 20 ngày kể từ ngày nhận đơn đề nghị để xem xét việc khởi xướng điều tra vụ việc. Dự kiến ngày 24/10/2023, DOC sẽ ban hành quyết định có khởi xướng điều tra hay không và gửi các bản câu hỏi điều tra tới doanh nghiệp xuất khẩu. Thời gian điều tra vụ việc thông thường kéo dài từ 12-18 tháng.
Xem thêm: "Hoa Kỳ xem xét công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường" trên Tạp chí Công Thương tại đây.
Liên quan đến vụ việc này, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị các Hiệp hội hỗ trợ thông báo đến các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm bị cáo buộc để chuẩn bị kế hoạch ứng phó, xử lý vụ việc trong trường hợp DOC khởi xướng điều tra.
Các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm liên quan cần theo dõi chặt chẽ diễn biến tiếp theo của vụ việc; chủ động nghiên cứu, nắm vững quy định, trình tự, thủ tục điều tra CBPG của Hoa Kỳ và dự kiến chiến lược kháng kiện phù hợp với doanh nghiệp (trong trường hợp DOC khởi xướng điều tra); đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu.
Đồng thời, hợp tác đầy đủ với DOC trong suốt quá trình diễn ra vụ việc. Chủ động đăng ký tài khoản IA ACCESS tại cổng thông tin điện tử của DOC nhằm cập nhật thông tin và nộp các văn bản, tài liệu liên quan tới cơ quan điều tra Hoa Kỳ. Bất kỳ hành động thể hiện sự bất hợp tác hoặc hợp tác không đầy đủ có thể dẫn tới việc Cơ quan điều tra Hoa Kỳ sử dụng các chứng cứ sẵn có bất lợi hoặc áp dụng mức thuế chống bán phá giá cao nhất cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần thường xuyên phối hợp, cập nhật thông tin cho Cục Phòng vệ thương mại để nhận được sự hỗ trợ kịp thời.