Hôm 15/8, công ty xe điện VinFast của Tập đoàn Vingroup đã niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq, Mỹ thông qua việc hợp nhất với Black Spade Acquisition.

Đóng cửa phiên giao dịch đầu tiên, cổ phiếu VFS tăng mạnh lên 37 USD, đưa định giá VinFast lên trên 85 tỷ USD, trở thành mộ trong những công ty xe điện có vốn hóa lớn nhất thế giới.

Việc niêm yết cổ phiếu là dấu mốc lớn, đánh dấu VinFast trở thành công ty toàn cầu, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận thị trường vốn lớn nhất thế giới phục vụ cho kế hoạch phát triển xe điện của công ty.

Sự kiện niêm yết cổ phiếu VFS được Nasdaq truyền hình trực tiếp trên internet, thu hút hàng chục nghìn người theo dõi, đặc biệt là các nhà đầu tư ở Việt Nam.

Lần đầu tiên sau sáu năm phát triển, VinFast bước ra thế giới và nói về những gì mình đã và đang làm, điều chưa từng có công ty nào ở Việt Nam làm được.

Lễ bấm chuông niêm yết chỉ kéo dài hơn 10 phút nhưng để đến được phố Wall, đội ngũ của VinFast đã trải qua hai năm làm việc hết công suất, vượt qua nhiều khó khăn do thị trường tài chính có nhiều biến động.

"Quá trình niêm yết của VinFast trải qua nhiều gian truân", bà Lê Thị Thu Thủy, CEO VinFast Global nói sau khi niêm yết thành công VinFast trên sàn Nasdaq.

Thực tế, trước khi hợp nhất với Black Spade, VinFast đã nộp hồ sơ IPO tại Mỹ nhằm mục tiêu huy động vốn và niêm yết trực tiếp thay vì qua SPAC.

Quay trở lại giai đoạn đầu năm 2021, VinFast thông báo dừng toàn bộ hoạt động sản xuất xe xăng để chuyển sang ô tô điện và các giải pháp giao thông xanh cùng mục tiêu đưa VinFast trở thành hãng xe điện thông minh toàn cầu. Bên cạnh đó, Mỹ được xác định là một trong những thị trường quốc tế đầu tiên mà công ty sẽ tập trung toàn lực.

Đồng thời, đây cũng là thời điểm tập đoàn Vingroup bắt đầu xem xét kế hoạch IPO trực tiếp VinFast tại Mỹ nhằm huy động số vốn dự kiến là 2 tỷ USD nhằm phục vụ kế hoạch tiếp tục đầu tư mạnh mẽ trong 5 năm tiếp theo.

Khi đó, niêm yết bằng SPAC là diễn ra rầm rộ trên sàn chứng khoán Mỹ, trong đó các công ty xe điện xuất hiện trên sàn với định giá cao ngất ngưởng. Tuy nhiên khi VinFast chưa thể niêm yết ngay do chưa đáp ứng một số tiêu chuẩn về báo cáo tài chính.

Đến giữa năm 2021, thị trường SPAC đã đảo chiều sau khi Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) ban hành nhiều quy định tăng cường giám sát và có các cảnh báo với nhà đầu tư về các công ty niêm yết qua SPAC.

Điều này khiến VinFast phải trở lại với lựa chọn đầu tiên là IPO trực tiếp. Nhưng kế hoạch IPO cũng không dễ dàng khi mà thị trường IPO tại Mỹ gần như đóng cửa sau giai đoạn trầm lắng do đại dịch. Việc chào bán cổ phiếu lần đầu của VinFast có thể không đạt được mục tiêu huy động vốn dù công ty đã nộp hồ sơ lên SEC và công bố các nhà tư vấn thương vụ.

Bước ngoặt trong việc niêm yết của VinFast đến khi vào tháng 4/2023 khi hãng xe điện của Việt Nam công bố nhận được hỗ trợ tài chính lên tới 2,5 tỷ USD từ Tập đoàn Vingroup và Chủ tịch Phạm Nhật Vượng, qua đó giúp công ty gỡ bỏ được áp lực huy động vốn.

Nhờ đó, thay vì đặt mục tiêu huy động vốn như ban đầu, VinFast rút lại đơn đăng ký IPO đã nộp trước đó để quay lại với kế hoạch SPAC cùng với Black Spade Acquisition.

Cổ phiếu VFS tăng mạnh trong ngày chào sàn Nasdaq, VinFast nhận được nhiều lời chúc mừng từ các nhà đầu tư, đối tác nhưng ban lãnh đạo công ty nhìn nhận đó "không phải là chiến thắng".

Trước mắt, VinFast phải duy trì các tiêu chuẩn niêm yết, sau đó là tận dụng cơ hội huy động vốn để đảm bảo tài chính cho kế hoạch kinh doanh xe điện đầy tham vọng.

Sau sáu năm thành lập, chỉ chưa đầy ba năm làm xe điện, VinFast đã phát triển thành công hệ sinh thái xe điện toàn diện gồm các dòng xe SUV điện; xe máy điện và xe buýt điện.

Ngoài nhà máy tại Hải Phòng, Việt Nam với tỷ lệ tự động hóa lên tới 90% và công suất sản xuất hàng năm lên đến 300.000 xe trong giai đoạn 1, VinFast mới đây đã khởi công giai đoạn 1 nhà máy tại Bắc Carolina, Mỹ với tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 2 tỷ USD và công suất dự kiến là 150.000 xe/năm.

Khoảng 19.000 xe điện của VinFast được bán tại Việt Nam, ngoài ra còn xuất hiện tại Bắc Mỹ và sắp tới là châu Âu. Các mẫu ô tô điện VinFast đã được bàn giao tại thị trường Việt Nam bao gồm: VF e34, VF 8, VF 9 và VF 5. Đầu năm 2023, VinFast cũng đã xuất khẩu 2 lô xe VF 8 đầu tiên tới Bắc Mỹ.