Theo tờ WSJ, nỗ lực thúc đẩy doanh số bán xe điện của ngành công nghiệp ô tô đang vấp phải một thực tế phũ phàng: Sự quan tâm của người mua đối với những mẫu xe này đang trở nên thấp hơn dự kiến.

Trong khi doanh số bán xe điện vẫn tiếp tục tăng - tăng 51% trong giai đoạn từ đầu năm cho đến tháng 9 - thì tốc độ này đã chậm hơn so với một năm trước đó. Chưa kể tới việc, một số thương hiệu chứng kiến lượng hàng tồn kho xe điện chưa bán được ngày một chồng chất.

CƠN SỐT NGUỘI DẦN

Một số hãng xe như Ford Motor và Toyota Motor hiện đang giảm bớt kỳ vọng của họ đối với xe điện và chuyển nhiều nguồn lực hơn sang xe hybrid (dòng xe lai giữa xe điện và xe chạy xăng), vốn đang thu hút người tiêu dùng với tốc độ nhanh hơn.

Các đại lý và giám đốc điều hành cho biết, làn sóng người mua đầu tiên sẵn sàng trả thêm tiền cho một chiếc ô tô chạy bằng pin đã thực hiện giao dịch mua, và các nhà sản xuất ô tô hiện đang phải đối mặt với một nhóm khách hàng cảm thấy do dự hơn khi một loạt các mẫu xe điện mới dự kiến sẽ ập đến đại lý trong những năm tới.

John Lawler, giám đốc tài chính của Ford Motor cho biết tại một hội nghị vào tháng 9 về tỷ lệ chấp nhận xe điện: “Đường cong không tăng tốc nhanh như tôi và nhiều người mong đợi. Chúng ta đang thấy đường này đang phẳng đi một chút”.

Điều đáng nói là doanh số bán xe điện giảm đột ngột, trái ngược hoàn toàn so với một năm trước, khi các nhà sản xuất ô tô nhận thấy bất ngờ trước danh sách hàng dài khách hàng chờ đợi để mua các loại xe ô tô và xe tải chạy bằng pin. Đó cũng là một dấu hiệu đáng lo ngại đối với các nhà sản xuất ô tô khi đầu tư hàng tỷ USD vào việc xây dựng các nhà máy và nhà máy sản xuất pin để hỗ trợ những gì họ hy vọng sẽ tăng nhu cầu mạnh mẽ về các mẫu xe plug-in.

Trong những năm gần đây, sự chuyển hướng của ngành công nghiệp ô tô đã tăng tốc, được thúc đẩy bởi sự gia tăng nhanh chóng của Tesla và các quy định cứng rắn hơn trên toàn cầu về các chất gây ô nhiễm từ ống xả, bao gồm cả lệnh cấm hoàn toàn đối với ô tô chạy bằng xăng trong những năm tới.

Chính quyền ông Biden đã coi xe điện là trọng tâm trong chính sách công nghiệp của mình và Liên đoàn Công nhân Ô tô thậm chí đang đình công tại các hãng ở Detroit, một phần vì lo ngại về an ninh việc làm trong tương lai khi các nhà máy động cơ và truyền động biến mất.

Tuy nhiên, bất chấp những điều đó, nhiều người tiêu dùng vẫn không muốn chuyển đổi sang xe điện một phần do giá cao và một phần vì sự bất tiện khi lái một chiếc xe có phạm vi hoạt động hạn chế và cần phải sạc lại thường xuyên.

Robert DuWors, người gần đây đã tham gia thị trường và đang cân nhắc mua một chiếc ô tô chạy bằng pin cho biết: “Tôi vẫn chưa sẵn sàng mua một chiếc ô tô điện vì lo lắng về phạm vi hoạt động”. Thay vào đó, anh mua một chiếc plug-in hybrid, lưu ý rằng nó có thể đi được 40 đến 50 dặm trong một lần sạc pin, nhiều hơn mức anh lái xe trung bình một ngày.

“Khi tôi sử dụng hết pin thì nó là xe hybrid”, một cư dân 64 tuổi ở Rancho Mirage, California cho biết.

Theo công ty phân tích dữ liệu J.D. Power, thị phần bán lẻ do xe điện nắm giữ đã ổn định ở mức khoảng 9% trong vài tháng qua, đặt ra câu hỏi rộng hơn về việc liệu ngành này đang phải đối mặt với một thách thức ngắn hạn hay thách thức kéo dài hơn.

Các nhà sản xuất ô tô đang phản ứng trước nhu cầu suy giảm bằng cách giảm giá cho xe điện.

Một số thậm chí phải đặt lại những dự báo đầy tham vọng trước đó của họ. Ford đã đẩy lùi kế hoạch sản xuất 600.000 xe điện hàng năm đến cuối năm 2024 thay vì cuối năm nay và The Wall Street Journal đưa tin vào tuần trước rằng hãng xe này thậm chí đang xem xét giảm bớt ca sản xuất tại nhà máy đối với xe bán tải chạy điện F-150 Lightning của mình.

Hyundai Motor, công ty đã tích cực bổ sung các mẫu xe điện mới vào dòng sản phẩm của mình, đang cung cấp bộ sạc miễn phí để thu hút người mua, cùng với việc giảm giá khi lắp đặt, một chương trình khuyến mãi trị giá khoảng 1.100 USD.

Công ty dẫn đầu thị trường xe điện Tesla cũng phải vật lộn với doanh số bán hàng toàn cầu chậm lại trong năm nay, bất chấp việc giảm giá mạnh trên các dòng sản phẩm của mình.

Theo Cox Automotive, một công ty dịch vụ công nghiệp, trên toàn ngành, mức giá trung bình phải trả cho một chiếc xe chạy bằng pin là 50.683 USD trong tháng 9, so với mức 65.000 USD cùng kỳ năm ngoái.

Các đại lý và nhà phân tích cho biết đối với nhiều người tiêu dùng, chi phí trả trước vẫn còn quá cao, đặc biệt là khi lãi suất tăng cao. Giá có thể sẽ phải giảm xuống để thu hút nhiều người mua ô tô hơn, nhiều người trong số họ đã quen với việc trả dưới 40.000 USD cho một chiếc xe mới.

Beau Boeckmann, chủ tịch của Galpin Motors, công ty sở hữu một trong những đại lý Ford lớn nhất ở Mỹ cho biết: “Có một chút lạc quan khi nghĩ rằng thị trường sẽ chấp nhận xe điện với tỷ lệ tương đương với những người sử dụng phương tiện mới này từ sớm”.

Chiếc Mustang Mach-E chạy điện là mẫu xe bán chạy nhất của đại lý này vào tháng trước, nhưng Beau nói anh vẫn còn một lượng xe chưa bán được.

Anh nói thêm: “Khách hàng sẽ không gõ cửa để mua chúng”.

Theo công ty nghiên cứu Motor Intelligence, vào tháng 9, Ford còn một lượng SUV Mustang Mach-E chưa bán được lớn, cao hơn gấp đôi mức trung bình của ngành.

Huyndai, Kia và Volkswagen cũng chứng kiến lượng xe điện tồn kho trong tháng trước tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Một phát ngôn viên của Ford cho biết doanh số bán xe điện của công ty vẫn tăng mạnh - tăng 14,8% trong quý vừa kết thúc - và nguồn cung cho Mustang Mach-E đã tăng đều đặn kể từ tháng 6 sau khi nhà máy đóng cửa theo kế hoạch.

Kia cho rằng sự giảm tốc hiện tại là do “những biến động ngắn hạn của thị trường” và Volkswagen thừa nhận thị trường xe điện ở Mỹ đã dịu lại nhưng cho biết nhu cầu vẫn rất mạnh.

XE HYBRID MỚI LÀ CHÂN ÁI

Một số nhà sản xuất ô tô, chẳng hạn như Huyndai và Kia, đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi những hạn chế mới nhằm giảm số lượng những người có thể đủ điều kiện nhận khoản tín dụng thuế liên bang trị giá 7.500 USD cho xe điện. Do các công ty ô tô này sản xuất xe điện bên ngoài Bắc Mỹ nên họ không đủ điều kiện nhận ưu đãi vào tháng 8, khiến chúng trở nên đắt hơn đối với người mua.

Randy Parker, người đứng đầu doanh nghiệp sản xuất ô tô Hàn Quốc tại Mỹ cho biết, để bù đắp, Hyundai đã bắt đầu đưa ra các hợp đồng cho thuê và các chương trình khuyến mãi khác để thu hút nhiều người mua hơn.

Parker nói: “Chúng tôi phải duy trì tính cạnh tranh trên thị trường”.

Các công ty khởi nghiệp xe điện cũng đang cảm thấy khó khăn do tốc độ tăng trưởng doanh số chậm hơn dự kiến. Các công ty như Rivian Automotive và Lucid Group nhận thấy mình có lượng hàng tồn kho chưa bán được đáng kể mặc dù số lượng xe sản xuất tại các nhà máy của họ tương đối thấp.

Trong khi đó, người mua đang hướng tới xe hybrid và plug-in hybrid, kết hợp động cơ xăng với năng lượng pin để tiết kiệm nhiên liệu.

Theo Motor Intelligence, doanh số bán xe hybrid trong ba quý đầu năm đã tăng 48% so với cùng kỳ năm trước, đảo ngược hoàn toàn so với năm ngoái, khi doanh số bán xe hybrid giảm khoảng 6% so với năm 2021.

David Christ, người đứng đầu bộ phận kinh doanh của Toyota Motor Bắc Mỹ cho biết: “Đó là một thị trường nóng”. Toyota đã chuyển sang xe điện chậm hơn so với các đối thủ của mình, ưu tiên thúc đẩy xe hybrid – thị trường hiện đang có nguồn cung ít hơn.

Hiện các nhà máy của Toyota đang tích cực sản xuất xe Hybrid do cung không đủ cầu và lượng khách hàng chờ trong danh sách ngày một dài.

“Chúng tôi đang cố gắng sản xuất càng nhiều xe Hybrid càng tốt”, giám đốc Christ nói.

Trong khi đó, lượng tồn kho xe điện bZ4X của Toyota đã lên mức 2 tháng rưỡi, cho thấy sự giảm hứng thú của người tiêu dùng với công nghệ mới này.