Cổ phiếu NVL của Novaland đang tạo ra cơn sóng tăng giá mạnh mẽ trên sàn chứng khoán, bất chấp những dấu hiệu tài chính chưa cải thiện rõ rệt. Sau gần 30 tháng tái cấu trúc, doanh nghiệp vẫn chưa thể sắp xếp dòng tiền để trả nợ, trong khi khối nợ khổng lồ và các đợt thoái vốn của nhóm cổ đông nội bộ khiến bức tranh tài chính thêm phần bất ổn.

XUẤT HIỆN BONG BÓNG CỔ PHIẾU NOVALAND

Phiên giao dịch ngày 29/5 là khiến giới đầu tư "thót tim". Thị trường chứng khoán Việt Nam rung lắc dữ dội trong bối cảnh chỉ số VN-Index đang ở vùng cao nhất 3 năm qua. Bất chấp khởi đầu thuận lợi, VN-Index nhanh chóng bị phe chốt lời đẩy lùi xuống dưới tham chiếu. Sau đó, các cổ phiếu bất động sản là nhóm bảo vệ VN-Index, điển hình có VHM (+1,6%), VRE (+3,6%), NVL (tăng trần), VPL (+0,6%), BCM (+1,1%) và SIP (+3,7%).

Đáng chú ý nhất là tốc độ tăng giá liên tiếp của cổ phiếu NVL (Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va) tăng kịch trần 13.950 đồng/cổ phiếu, trắng bên bán sau thông tin dự án Aqua City tiếp tục được gỡ vướng.

Gần đây, nhóm cổ phiếu bất động sản nổi sóng như phân tích của Công ty Chứng khoán NHSV, yếu tố nền tảng là khung pháp lý được hoàn thiện, với ba bộ luật quan trọng (Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản) có hiệu lực từ tháng 8/2024 giúp tháo gỡ vướng mắc và mở khóa nguồn cung. Tuy nhiên, sóng "ăn theo" này khá rủi ro với nhà đầu tư bởi tuỳ từng dự án, tuỳ năng lực doanh nghiệp có thể phục hồi được hay không khi khung pháp lý theo lộ trình rõ ràng và minh bạch hơn.

Quay lại với NVL, cổ phiếu này đã tăng hơn 70% chỉ trong chưa đầy 2 tháng, kể từ đáy dài hạn ngày 9/4. Hiện tại, thị giá NVL đã hồi phục về vùng giá cao nhất trong gần một năm trở lại đây. NVL nhích giá dần khi Novaland công bố doanh thu quý I/2025 tăng 2,5 lần so với cùng kỳ năm trước. Một cái cớ nữa để NVL được kỳ vọng là trong báo cáo tài chính thể hiện dòng tiền thuần từ hoạt động tài chính ghi nhận dương 1.477 tỷ đồng, đảo chiều so với mức âm năm ngoái. Ngoài ra, doanh nghiệp này vay được 6.800 tỷ đồng và trả nợ gốc vay gần 9.280 tỷ đồng và hơn 1.067 tỷ đồng lãi vay.

Với một doanh nghiệp nhỏ, những con số trên có thể sẽ là tín hiệu tích cực. Nhưng với Novaland thì không hẳn như vậy. Doanh thu tăng, Novaland vẫn báo lỗ ròng 476 tỷ đồng. Như vậy, sau 2 quý có lãi, Novaland tiếp tục báo lỗ. Chi phí bán hàng của doanh nghiệp cũng tăng 68% do khởi động lại các hoạt động bán hàng tại các dự án lớn. Thời gian tới, dự kiến các chi phí này còn tăng mạnh.

Tiền mặt và tiền gửi tăng lên hơn 6.000 tỷ đồng, toàn bộ đã được dùng làm tài sản bảo đảm. Tổng tài sản gần như không thay đổi, hàng tồn kho khoảng hơn 60% dự án đang triển khai hoặc đất. Trong cơ cấu nguồn vốn, nợ phải trả gần 186.000 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ vay chiếm hơn 59.000 tỷ đồng.

Theo thông tin công bố mới nhất, từ nay cho đến cuối năm 2026, công ty không sắp xếp được dòng tiền để thanh toán được các khoản nợ.

Tính đến nay, Novaland đã đi được gần 30 tháng trong lộ trình tái cấu trúc tài chính. Cơ bản vẫn là các phương án cầm cự kéo dài các khoản nợ khủng. Novaland đặt hai phương án về kế hoạch kinh doanh trong năm 2025. Phương án 1 lỗ sau thuế 12 tỷ đồng; phương án 2 lỗ sau thuế 688 tỷ đồng.

KHÔNG XEM NHẸ CÁC DIỄN BIẾN TRONG BAN LÃNH ĐẠO THƯỢNG TẦNG

Novaland đã bác bỏ tin đồn Chủ tịch Bùi Thành Nhơn rút về hội đồng sáng lập tại Tập đoàn. Bởi theo một số nguồn tin, ông Nhơn có thể từ chức hoặc chuyển giao quyền kiểm soát sang người khác để tập trung vào các dự án cá nhân hoặc để Novaland có thể tái cấu trúc và phát triển ổn định.

Trước đó, đầu năm 2022, ông Bùi Thành Nhơn bất ngờ từ nhiệm chủ tịch HĐQT Novaland. Nhưng chỉ 1 năm sau, ông lại quay về với cương vị này. Đó là quãng thời gian đầy sóng gió của “đế chế” bất động sản lớn nhất miền Nam.

Novaland đang trong giai đoạn khó khăn hơn bất cứ giai đoạn nào trong chặng đường phát triển hàng thập kỷ qua, việc ông Nhơn vẫn đang giữ chức vụ và trực tiếp chỉ đạo Novaland là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, việc thay đổi vị trí Chủ tịch HĐQT tại Novaland hoàn toàn có thể bất cứ khi nào.

Dẫu vậy, theo quan sát, để bổ sung dòng tiền, gia đình Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn đã thoái bớt quyền sở hữu. Từ mức sở hữu hơn 61,4% vốn điều lệ và nắm quyền chi phối tại Novaland, gia đình ông Bùi Thành Nhơn và tổ chức liên quan đang đăng ký bán ra khoảng 19 triệu cổ phiếu NVL.

Công ty Cổ phần NovaGroup, cổ đông lớn nhất tại Novaland, đăng ký bán 3,93 triệu cổ phiếu NVL trong giai đoạn từ ngày 16/5 đến 13/6 theo phương thức khớp lệnh và/hoặc thỏa thuận. Nếu thành công, tỷ lệ sở hữu của NovaGroup giảm từ 17,373% xuống còn 17,171%. Cùng thời điểm, cổ đông lớn Diamond Properties cũng đăng ký bán 3,23 triệu cổ phiếu NVL. Sau giao dịch, công ty này sẽ còn sở hữu gần 165,43 triệu cổ phiếu, tương ứng 8,483% vốn tại Novaland.

Ngoài ra, 3 cá nhân thuộc nhóm cổ đông nội bộ gồm ông Bùi Cao Nhật Quân, bà Bùi Cao Ngọc Quỳnh và bà Cao Thị Ngọc Sương cũng đồng loạt đăng ký bán cổ phiếu NVL vì lý do cá nhân, qua đó đưa tỷ lệ sở hữu của nhóm này về mức 6,818%.

Cách đây một tuần, Novaland thông báo bổ nhiệm ông Cao Trần Duy Nam, Phó Tổng Giám đốc trở thành người đại diện theo pháp luật của công ty. Hiện, Novaland có 3 người đại diện pháp luật gồm Chủ tịch Hội đồng quản trị Bùi Thành Nhơn, Tổng Giám đốc Dương Văn Bắc và Phó Tổng Giám đốc Cao Trần Duy Nam.

Ngoài chức vụ tại công ty mẹ, ông Nam còn giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng quản trị tại một số công ty thuộc hệ sinh thái của Novaland như Công ty Cổ phần Công nghiệp Hàng hải Nova TVĐ, Công ty Cổ phần Tổng Công ty Nova Industry và Công ty Cổ phần Công nghiệp Điện tử Nova.

Không chỉ thay đổi lớn về dàn lãnh đạo cao cấp, việc giảm tỷ lệ sở hữu của nhà sáng lập Novaland vẫn có hai mặt, vừa cho thấy nỗ lực cải thiện dòng vốn, nhưng cũng thể hiện rằng, dòng tài chính đã ở mức đánh đổi.