Tập đoàn Hoá chất Đức Giang vẫn đối mặt với những thách thức lớn khi mảng sản xuất và xuất khẩu phốt pho vàng, vốn là nguồn thu chủ lực, đang gặp khó khăn do giá bán xuống đáy.
Tăng trưởng phụ thuộc giá phốt pho vàng
Tập đoàn Hoá chất Đức Giang đã đặt ra chỉ tiêu doanh thu cho năm nay là 10.202 tỷ đồng, trong đó, doanh thu từ phốt pho vàng dự kiến đạt 4.128 tỷ đồng, chiếm 40,46% tổng doanh thu.
Doanh thu từ phốt pho vàng bỏ xa sản phẩm đứng thứ hai là axit photphoric thực phẩm, với tỷ trọng 19,46% và axit photphoric trích ly 0,12%.
Tuy nhiên, giá bán phốt pho vàng tiếp tục đứng ở mức đáy sẽ là thách thức cản trở tập đoàn cán mốc doanh thu đề ra.
Giá phốt pho vàng tăng lên mức đỉnh vào năm 2022 và đạt gần 5.600 USD/tấn, góp phần mang lại mức doanh thu tổng 14.444 tỷ đồng cho Hoá chất Đức Giang, tăng hơn 20% so với kế hoạch kinh doanh năm trước đó.
Tuy nhiên, bước sang năm 2023, giá phốt pho vàng giảm mạnh, trong đó nửa đầu năm ngoái, giá xuất khẩu phốt pho vàng chỉ còn 3.500 USD/tấn, giảm 31% so với cùng kỳ năm 2022. Cuối năm ngoái, giá phốt pho vàng đã nhích dần lên 3.800 USD/tấn.
Năm ngoái, doanh thu từ phốt pho vàng đạt 3.692 tỷ đồng, chiếm 38% tổng doanh thu tập đoàn. Do giá bán giảm nên đã kéo tổng doanh thu tập đoàn xuống còn 9.748 tỷ đồng, giảm 32% so với năm trước.
Giá xuất khẩu phốt pho vàng quý I năm nay đã nhích lên 4.200 USD/tấn và doanh thu từ phốt pho và dẫn xuất đạt 1.272 tỷ đồng, vẫn giảm 21% so với cùng kỳ năm trước.
Do doanh thu phốt pho vàng giảm mạnh nên tổng doanh thu tập đoàn vẫn giảm 4% trong quý I so với cùng kỳ, đạt 2.385 tỷ đồng, Lợi nhuận sau thuế trong quý đạt 704 tỷ đồng, giảm hơn 14% so với cùng kỳ năm trước và là mức thấp nhất trong 10 quý gần đây.
Giảm áp lực từ Trung Quốc
Theo đánh giá của công ty chứng khoán MBS, mặc dù Trung Quốc chỉ xuất khẩu một phần nhỏ phốt pho do hạn chế xuất khẩu, nhưng giá phốt pho vàng của Hoá chất Đức Giang có thể chịu ảnh hưởng từ giá phốt pho của Trung Quốc, nhất là khi Trung Quốc đang xuất khẩu các sản phẩm ở trung nguồn và thượng nguồn như axit phosphoric và chip bán dẫn.
Chuyên gia MBS cho rằng giá phốt pho tại Trung Quốc sẽ khó giảm về mức năm 2021 do nguồn cung quặng hạn chế.
Trong tháng 8 và tháng 11/2023, hai tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên của Trung Quốc tiếp tục hạn chế khai thác các mỏ apatit dưới 500,000 tấn/năm, không cho phép xây dựng và khai thác các mỏ phốt phát lộ thiên, chỉ tập trung khai thác các mỏ apatit cỡ lớn và vừa.
Ngoài ra, Trung Quốc còn thực hiện hệ thống cấp phép hành chính nghiêm ngặt đối với việc khai thác và chế biến apatit. Các công ty khai thác, chế biến phải có giấy phép khai thác và trải qua nhiều thủ tục khắt khe theo quy định của pháp luật.
Công ty Longzhong Information nhận định trong ngắn hạn, giá quặng apatit sẽ duy trì xu hướng tăng.
Bên cạnh đó, nhu cầu ngày càng tăng về chất bán dẫn và pin lithium phosphate – loại pin dùng cho xe điện, cho thấy triển vọng của phốt pho vàng sẽ nối tiếp triển vọng của các ngành này. MBS dự báo giá phốt pho ở Trung Quốc khó có thể giảm về mức thấp của năm 2021 khi nguồn cung quặng đang hạn chế.
Trước năm 2021, phốt pho vàng được sử dụng chủ yếu trong ngành phân bón. Hiện khoảng 20% nhu cầu phốt pho được sử dụng cho ngành bán dẫn và 30% doanh thu các sản phẩm của Đức Giang đang phục vụ cho ngành công nghiệp này.
Chuyên gia MBS kỳ vòng nhu cầu phốt pho vàng sẽ tăng dần trong 2024 kéo theo giá bán cũng sẽ có sự cải thiện từ nửa cuối năm và dự báo giá phốt pho vàng sẽ đạt 103 triệu đồng/tấn và 110 triệu đồng/tấn trong 2024 và 2025.
Để tăng doanh thu từ mảng phốt pho vàng, Đức Giang đặt ra chỉ tiêu tăng sản lượng từ 35.082 tấn năm 2023 lên 43.000 tấn năm 2024, tăng xấp xỉ 22,6%.
Hoá chất Đức Giang hiện đang sở hữu mỏ Khai Trường 25 tại tỉnh Lào Cai - khởi công xây dựng vào đầu năm 2021 với trữ lượng 3,7 triệu tấn và khai thác trong vòng sáu năm.
Mỏ thứ hai là Khai Trường 19b tại tỉnh Lào Cai được khởi công xây dựng vào đầu năm 2023 và thuộc sở hữu của Công ty CP Hóa chất Lào Cai. Hoá chất Đức Giang ký hợp đồng tiêu thụ 5 triệu tấn và khai thác trong vòng năm năm. Tập đoàn đã bắt đầu mua quặng từ cuối quý II năm ngoái.
MBS đánh giá Hoá chất Đức Giang có thể tự chủ được 70% nguyên liệu đầu vào để sản xuất phốt pho vàng trong ít nhất năm năm tới.
Với tổng công suất 70.000 tấn/năm, chiếm 46% tổng công suất phốt pho vàng Việt Nam, Đức Giang hiện là nhà xuất khẩu phốt pho vàng lớn nhất châu Á, chi phối gần một phần ba tổng lượng phốt pho vàng xuất khẩu toàn cầu.
SSI Research đánh giá rằng mặc dù lợi nhuận ngắn hạn có thể suy giảm do ảnh hưởng thị trường, nhưng về dài hạn từ nay đến 2028, Đức Giang có triển vọng tăng trưởng tích cực nhờ vào lợi thế công nghệ và vị thế thị trường mạnh mẽ.
Ngọc Hân