Mới đây, Bộ Công Thương vừa tổ chức Hội thảo cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện với khách hàng (DPPA) và Dự thảo Nghị định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời lắp đặt mái nhà dân, công sở, khu công nghiệp.

Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong bối cảnh điều kiện của hệ thống truyền tải và phân phối, cân bằng cơ cấu nguồn, biện pháp chống phát ngược và giải pháp mua điện mặt trời mái nhà với giá 0 đồng (trong trường hợp phát lên lưới điện quốc gia) là phù hợp, đảm bảo được việc ngăn chặn được hiện tượng trục lợi chính sách.

Những cơ chế khuyến khích loại hình điện mặt trời áp mái tự sản tự tiêu là bước đột phá trong nỗ lực tháo gỡ các rào cản pháp lý cho phát triển nguồn điện trong bối cảnh một số quy định pháp luật chuyên ngành chưa theo kịp thực tiễn.

Bên cạnh đó, cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn (cơ chế DPPA) trong trường hợp sử dụng hệ thống lưới điện quốc gia thì sản lượng của khách hàng sẽ được thanh toán theo hai thành phần.

Trong đó, phần sản lượng tiêu thụ của khách hàng được đáp ứng từ đơn vị phát điện năng lượng tái tạo sẽ thanh toán theo cơ chế thị trường, phần sản lượng tiêu thụ điện còn lại sẽ được thanh toán theo quy định hiện hành.

"Hai chính sách về DPPA và khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu hoàn toàn thống nhất, không mâu thuẫn. Cần lưu ý là nếu bỏ cụm từ "tự sản tự tiêu" sẽ làm thay đổi hoàn toàn bản chất, không tuân thủ các quy định của pháp luật và quy hoạch, kế hoạch phát triển điện vừa được cấp có thẩm quyền phê duyệt", Bộ trưởng nhận định.

Đặc biệt, Bộ trưởng đề nghị các cơ quan truyền thông truyền tải thông điệp về bản chất khái niệm "mặt trời áp mái tự sản tự tiêu" để xã hội hiểu, chia sẻ và cùng thực hiện đúng các quy định của pháp luật, phát triển các nguồn điện hài hòa theo quy hoạch điện đã được phê duyệt trong từng giai đoạn, không gây thêm áp lực cho hệ thống truyền tải và phân phối, góp phần giảm căng thẳng trong cung ứng điện.

Có mặt tại hội thảo, đại diện các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp cũng ủng hộ dự thảo nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) và nghị định điện mặt trời mái nhà.

Liên quan đến cơ chế bên phát điện sẽ bán trực tiếp qua đường dây riêng, ông Kim Yong Sup, Phó Tổng giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam bày tỏ mong muốn có hướng dẫn rõ ràng, cụ thể hơn để thực hiện ngay và không phải chờ đợi hướng dẫn mới.

Với cơ chế mua bán điện thông qua phát lên lưới tải điện quốc gia, Samsung mong muốn Bộ Công Thương cân nhắc tính giá để đảm bảo tính công bằng và sự cạnh tranh giữa các đơn vị phát điện cũng như khách hàng.

Bà Virginia Foote, thành viên Ban quản trị Nhóm công tác điện và Năng lượng lượng, Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) đánh giá cao dự thảo DPPA và dự thảo nghị định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời lắp đặt mái nhà dân, công sở, khu công nghiệp.

Theo bà Virginia Foote, hiện tại các công ty lớn thuộc VBF cũng như những khu công nghiệp, các nhà máy sản xuất có nhu cầu tiếp cận nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng sạch. Do vậy, VBF sẵn sàng góp ý để thúc đẩy quá trình ra được các nghị định.

Đại diện Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ ASEAN tại Việt Nam, bà Bùi Thị Việt Lâm nhấn mạnh, việc triển khai dự thảo về nghị định có ý nghĩa quan trọng với các doanh nghiệp.

Do vậy không nên trì hoãn hơn nữa bởi nếu tiếp tục trì hoãn sẽ ảnh hưởng tới thu hút nước ngoài của Chính phủ. Bà Lâm cho rằng Bộ Công Thương cần ban hành càng sớm càng tốt, thúc đẩy năng lượng tái tạo và giúp cho nhà đầu tư nước ngoài an lòng, nhất là doanh nghiệp có kế hoạch đầu tư mới.

Trong khi đó, ông Aguin Toru, Trưởng đại diện Ngân hàng hợp tác Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JBIC) cho biết, cần có thời gian dự kiến ban hành giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt hơn. Với DPPA, bước đầu tiên JBIC phải tập trung vào điện mặt trời và điện gió. Giai đoạn 2 là điện sinh khối, halogen…

JBIC quan tâm tới việc hỗ trợ phát triển năng lượng (chính sách, pháp lý) mà quan tâm tới việc hỗ trợ các dự án triển khai tại Việt Nam. Công ty sẽ làm việc với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam mở rộng quy mô hỗ trợ tại Việt Nam.