Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, tính chung 2 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 96,06 tỷ USD, giảm 13,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu giảm 10,4% và nhập khẩu giảm 16%.

Chi tiết hơn, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa hai tháng đầu năm 2023 ước đạt 49,44 tỷ USD. Nhóm hàng công nghiệp chế biến chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng giá trị xuất khẩu hai tháng đầu năm 2023 với 89,8%.

Xuất nhập khẩu hàng hóa giảm do tác động tiêu cực từ bối cảnh quốc tế

Về nhập khẩu hai tháng đầu năm 2023, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 46,62 tỷ USD, giảm 16% so với cùng kỳ năm trước. Nhóm hàng tư liệu sản xuất chiếm 93,6% trong tổng giá trị kim ngạch nhập khẩu hàng hóa.

Điểm sáng của hoạt động xuất, nhập khẩu trong hai tháng đầu năm là cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 2,82 tỷ USD, trái ngược với trạng thái thâm hụt 300 triệu USD của cùng kỳ năm 2022.

Lý giải về tình hình xuất nhập khẩu 2 tháng đầu năm nay, Bộ Công Thương đưa ra quan điểm, bối cảnh quốc tế đã tác động tiêu cực đến xuất khẩu của một số nhóm hàng chủ lực của nước ta trong 2 tháng đầu năm 2023.

Bộ Công Thương thông tin, xuất khẩu dệt may sang 2 thị trường chủ lực là Mỹ và EU sụt giảm mạnh. Các quốc gia nhập khẩu cũng có những đòi hỏi khắt khe hơn từ các nhãn hàng so với trước. Đồng thời, việc Trung Quốc mở cửa sẽ tạo ra nhiều áp lực đối với các quốc gia xuất khẩu dệt may như Việt Nam.

Với mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ, các thị trường xuất khẩu chính như Hoa Kỳ, EU sẽ tiếp tục giảm nhu cầu nhập khẩu do những ảnh hưởng từ lạm phát, suy thoái kinh tế, niềm tin tiêu dùng thấp. Với các thị trường khu vực châu Âu, dù được hưởng lợi từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới nhưng tiêu chuẩn kỹ thuật, hợp chuẩn, yêu cầu chứng minh nguồn gốc gỗ… mà phía EU đặt ra là những vấn đề không dễ vượt qua.

"Nguồn cung dồi dào, lượng hàng tồn kho cao tại các thị trường đặc biệt là Nhật Bản và Hàn Quốc dẫn đến xu hướng các đơn hàng chậm lại và mức giá xuất khẩu gỗ nguyên liệu giảm", Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa hai tháng đầu năm 2023 ước đạt 49,44 tỷ USD

Về xuất khẩu thủy sản, Bộ Công Thương cho hay, ở các thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản, EU, Anh… có xu hướng giảm lượng tồn kho để tối ưu hóa chi phí trong bối cảnh lạm phát tăng cao khiến khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu hơn trước.

Ví dụ như thị trường Trung Quốc, tháng 2, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 3,55 tỷ USD, giảm 9,6% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, đây là tháng thứ 2 liên tiếp xuất khẩu sang quốc gia láng giềng này sụt giảm, trong khi đây là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam (sau Hoa Kỳ).

Theo đó, tính chung trong 2 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 7,4 tỷ USD, giảm 5,7% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, có 2 nhóm hàng đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên gồm: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 1,06 tỷ USD; điện thoại các loại và linh kiện đạt 2,57 tỷ USD. Thị trường Trung Quốc dù đã mở cửa trở lại nhưng chuỗi cung ứng nội địa chưa hoàn toàn hồi phục nên ẩn chứa nhiều rủi ro.

Đứng trước bối cảnh như hiện nay, Bộ Công Thương cho biết đang tiếp tục theo dõi sát diễn biến của thị trường thế giới, tham mưu, đề xuất các khung khổ hợp tác, các giải pháp để đồng thời phát triển thị trường truyền thống và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết khai thác hiệu quả các thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu.