Khi nhiều quốc gia phương Tây thẳng tay áp đặt các lệnh trừng phạt đối với dầu thô từ Nga, Iran và Venezuela, các nhà sản xuất sẵn sàng hạ thấp chi phí cho số ít những người mua tiềm năng, điển hình trong đó phải kể đến Trung Quốc.

Theo một phân tích mới đây của Reuters, Trung Quốc đã tiết kiệm được 10 tỷ USD trong năm nay khi đẩy mạnh nhập khẩu dầu từ 3 quốc gia nói trên. Reuters đã so sánh số tiền mà Trung Quốc phải trả khi mua từ các nhà sản xuất không bị trừng phạt và các nhà sản xuất bị trừng phạt.

Trung Quốc đã vận chuyển kỷ lục 2,765 triệu thùng dầu thô mỗi ngày qua đường biển từ Iran, Nga và Venezuela trong 9 tháng đầu năm 2023, theo dữ liệu trung bình được cung cấp bởi các công ty theo dõi tàu chở dầu Vortexa và Kpler.

Ba quốc gia này cũng chiếm 1/4 lượng nhập khẩu của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 9, tăng từ khoảng 21% vào năm 2022 và tăng gấp đôi tỷ trọng 12% của năm 2020, thay thế các lựa chọn khác từ Trung Đông, Tây Phi và Nam Mỹ.

Kang Wu, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu nhu cầu toàn cầu tại S&P Global Commodity Insights cho biết mặc dù khoản tiết kiệm được chỉ là một phần nhỏ trong hóa đơn nhập khẩu dầu của cả Trung Quốc, nhưng chúng quan trọng đối với các nhà lọc dầu độc lập và những người mua nhỏ tìm kiếm cơ hội.

Hoạt động mua hàng của Trung Quốc cũng đã cứu cánh cho doanh thu của Moscow, Tehran và Caracas, những nền kinh tế đang bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt và sự suy giảm đầu tư.

Theo Vortexa, từ tháng 1 đến tháng 9, tổng lượng xuất khẩu của Nga đã tăng hơn 400.000 thùng/ngày so với một năm trước đó, do các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU đã gây ra sự chuyển hướng lớn sang Ấn Độ và Trung Quốc.

Trung Quốc đã tiết kiệm được 4,34 tỷ USD khi nhập khẩu dầu của Nga, dựa trên so sánh của Reuters về chênh lệch giá hàng tháng với dầu thô ESPO nhập khẩu từ Brazil.

Đối với dầu thô từ Venezuela, Trung Quốc tiết kiệm trung bình 10 USD/thùng so với nhập khẩu từ Colombia và 15 USD/thùng khi mua dầu thô Iran thay vì dầu của Oman.

Trung Quốc cũng tiết kiệm được khoảng 4,2 tỷ USD nhờ mức nhập khẩu kỷ lục 1 triệu thùng/ngày từ Iran, cao hơn 60% so với mức đỉnh của năm 2017 là 623.000 thùng/ngày, do Tehran tăng sản lượng lên mức gần tối đa và đưa ra mức giá hữu nghị hơn. Các nhà phân tích cho biết, nếu Mỹ thắt chặt việc thực thi các lệnh trừng phạt đối với Tehran vì cuộc xung đột gần đây ở Israel, thì điều đó cũng có thể hạn chế xuất khẩu dầu của Iran, vốn chủ yếu chảy sang Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không trả lời các câu hỏi cụ thể do Reuters gửi đến. Thay vào đó, trong một tuyên bố, họ lặp lại lập trường rằng Bắc Kinh phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương và hoạt động thương mại bình thường của Trung Quốc xứng đáng được tôn trọng và bảo vệ.