Nội dung của công điện nêu, thời gian gần đây tình trạng một số đối tượng môi giới trung gian làm thủ tục hành chính để các doanh nghiệp, chủ hàng được nhanh chóng thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu diễn ra ở hầu hết các địa phương có cửa khẩu biên giới đất liền.

Do tình hình dịch bệnh Covid-19 tại khu vực và trong nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp mới, các phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất khẩu chờ làm thủ tục thông quan ùn ứ với số lượng rất lớn (trọng điểm là cửa khẩu Tân Thanh, tỉnh Lạng Sơn và một số cửa khẩu biên giới đất liền các tỉnh phía Bắc, số phương tiện ùn ứ có ngày lên đến 5.000 lượt xe container), gây mất an ninh, trật tự, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế, xã hội và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Lợi dụng những khó khăn trên, nhiều đối tượng đã móc nối, cấu kết, hình thành các đường dây thực hiện thủ tục hành chính thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Trước tình hình trên, Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các Bộ Công an, Quốc phòng. Tài chính, Công Thương, Ngoại giao, Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong phạm vi, lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý theo dõi sát diễn biến tình hình, kịp thời có giải pháp điều tiết hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại các cửa khẩu, không để xảy ra tình trạng ùn tắc, "làm luật" đối với các doanh nghiệp, chủ phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, kịp thời phát hiện xử lý những vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.

Các bộ, ngành, địa phương, lực lượng chức năng tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch số 92/KH-BCĐ389 ngày 13/9/2022 của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa, đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực trong quá trình thực thi công vụ.

Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng Hải quan rà soát, đánh giá việc thực hiện quy trình, thủ tục thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại các cửa khẩu biên giới đất liền; đẩy mạnh chuyển đổi số, hiện đại hóa quản lý hải quan; thực hiện đúng các quy định của pháp luật, quy trình nghiệp vụ hải quan trong quá trình giám sát, kiểm soát phương tiện vận tải, phân loại hàng hóa, phân luồng, thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và hoạt động đại lý hải quan.

Đặc biệt, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp công chức hải quan có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực khi làm thủ tục thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Bên cạnh đó, cơ quan hải quan cũng cần tích cực phối hợp chặt chẽ các ngành, lực lượng chức năng (Công an, Bộ đội biên phòng, Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải...) rà soát, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật liên quan hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa, trao đổi, thống nhất với cơ quan Hải quan Trung Quốc có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giữa hai bên.

Đồng thời, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và Trung Quốc thống nhất quy định thêm các cặp cửa khẩu, lối mở tại một số địa điểm phù hợp để tăng cường năng lực thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, nhất là đối với một số hàng hóa là sản phẩm nông sản mang tính thời vụ.