Như Thương Gia đã đưa tin ngày 15/5/2023, Thủ Tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt Quy hoạch điện VIII, mở ra một chương mới cho ngành điện Việt Nam.

Quy hoạch điện VIII sẽ phát triển nguồn điện và lưới điện truyền tải ở cấp điện áp từ 220 kV trở lên, công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo, năng lượng mới trên lãnh thổ Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, bao gồm cả các công trình liên kết lưới điện với các quốc gia láng giềng.

Về điện than, Quy hoạch điện VIII đã chính thức loại bỏ khoảng 13.220MW điện than, cơ bản đánh dấu hồi kết sớm cho nguồn điện này. Dự kiến điện than sẽ đạt tăng trưởng kép thấp 2% giai đoạn 2021-30 sau đó giảm 1% giai đoạn 2030-50, chiếm lần lượt 19% và 4% tổng công suất nguồn điện.

Về điện khí, nguồn điện sẽ là mũi nhọn trong kế hoạch phát triển của Việt Nam giai đoạn 2021-30 với tăng trưởng kép đạt 26%, chiếm 27% tổng công suất nguồn điện. Trong 2030-50, phát triển điện khí sẽ chậm lại đạt 4%, chiếm 15% tổng công suất trong 2050.

Đối với điện gió, dự kiến điện gió sẽ là mục tiêu phát triển hàng đầu trong cả ngắn và dài hạn. Trong đó, điện gió trên bờ sẽ tăng trưởng kép 25% trong 2021-2030, và 6% trong 2030-2050, chiếm lần lượt 14% và 13% tổng công suất giai đoạn này. Bên cạnh đó, dự kiến Việt Nam sẽ phát triển 6.000MW điện gió ngoài khơi đầu tiên từ nay đến 2030, sau đó sẽ tăng trưởng mạnh mẽ 15% trong 2030-2050, chiếm 16% tổng công suất nguồn điện.

Điện mặt trời, dự kiến sẽ hạn chế phát triển sau giai đoạn tăng trưởng ồ ạt 2020-2021. Tuy nhiên, Chính phủ vẫn khuyến khích phát triển điện mặt trời cho mục đích tự tiêu thụ. Theo đó, công suất điện mặt trời tăng khiêm tốn trong 2021-2030 sau đó tăng mạnh 13% từ 2030-2050, chiếm 33% tổng công suất.

Đánh giá về Quy hoạch điện VIII, Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect (VND) cho rằng Quy hoạch điện VIII đã đưa vào cân đối nhiều loại nguồn điện linh hoạt hơn. Về cơ bản, Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VIII đều được xây dựng nhằm đáp ứng kịch bản phát triển kinh tế với tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 7% và tăng trưởng tiêu thụ điện trung bình khoảng 9% trong giai đoạn 2021-30.

Tuy nhiên, tỷ trọng cơ cấu nguồn điện đã có sự thay đổi đáng kể, trong đó, Quy hoạch điện VIII đẩy mạnh phát triển các giải pháp xanh hơn với nỗ lực hoàn thành các thỏa thuận trong “Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng” (JETP) đã ký kết trong 2022.

Đồng quan điểm, theo đánh giá của Công ty Cổ phần Chứng khoán Agriseco (AGR), Quy hoạch điện VIII chính thức được phê duyệt với mục tiêu bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội và công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đây là chính sách quan trọng, tác động tích cực đối với ngành điện nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Về triển vọng các nhóm cổ phiếu được hưởng lợi từ chính sách này, VNDirect cho rằng Quy hoạch điện VIII mở ra cơ hội tăng trưởng tươi sáng cho cổ phiếu các doanh nghiệp nhóm ngành này.

Cụ thể, các doanh nghiệp lĩnh vực xây lắp hạ tầng điện sẽ được hưởng lợi rõ ràng nhất nhờ khối lượng công việc khá cao trong kế hoạch của Quy hoạch Điện 8, đặc biệt trong các nhóm ngành điện khí và năng lượng tái tạo.

Theo đó, nhóm ngành xây lắp điện bao gồm đường dây, trạm biến áp cũng sẽ ghi nhận mức tăng tương ứng nhằm đảm bảo khả năng hấp thụ và tính hiệu quả của hệ thống. Tuy nhiên, đối với nhóm năng lượng tái tạo, VNDirect cho rằng chính sách giá năng lượng tái tạo mới là yếu tố làm rõ ràng hơn triển vọng của nhóm ngành này. Một số những doanh nghiệp niêm yết nổi bật trong nhóm xây lắp hạ tầng điện bao gồm PC1, FCN, TV2 sẽ là những doanh nghiệp được hưởng lợi sớm nhất từ luận điểm này.

Trong dài hạn hơn, PVS dự kiến cũng sẽ được hưởng lợi do tham gia vào lĩnh vực xây lắp điện gió ngoài khơi, với kinh nghiệm trong những dự án gần đây như Thăng Long, La Gàn.

Một doanh nghiệp điện khí nói chung và điện khí LNG nói riêng có triển vọng tươi sáng hơn do sở hữu dự án đã được phê duyệt trong Quy hoạch điện bao gồm Nhơn Trạch 3 và 4 (POW), LNG Long Sơn (PGV, TV2), Ô Môn 3,4 (GE2). GAS cũng sẽ được hưởng lợi chính trong giai đoạn phát triển này do thực hiện phát triển các dự án kho cảng LNG.

Chứng khoán VNDirect nhấn mạnh, Quy hoạch điện 8 được phê duyệt sẽ thúc đẩy tiến độ các dự án mỏ khí tỷ đô vốn đã bị đình trệ lâu nay như Lô B, Cá Voi Xanh trong những năm tới nhằm đảm bảo nguồn khí trong nước và giảm phụ thuộc vào việc nhập khẩu LNG cho phát điện tại Việt Nam.