Tờ Bloomberg mở đầu bài viết nhận định rằng, các gia đình giàu có ở Hồng Kông đang cảm nhận rõ sự lạnh giá của suy thoái kinh tế.
Cụ thể, theo Bloomberg Billionaires Index, 4 trong số 5 gia tộc ở Hồng Kông được xếp hạng trong số 20 gia tộc giàu nhất châu Á đã chứng kiến tài sản suy giảm trong năm qua.
Các gia đình này đều đang phải đối mặt với cả sự trượt dốc của thị trường chứng khoán và nguy cơ phải cuộc khủng hoảng tài sản kéo dài ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, tổng tài sản của các gia tộc giàu nhất châu Á chưa bao giờ ở mốc cao kỷ lục như hiện nay, đạt mức 534 tỷ USD, tăng 55 tỷ USD kể từ tháng 3. Động cơ thúc đẩy chính là nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Ấn Độ đã củng cố vận may của Ambani, Mistry, Jindal, Birla và Bajaj.
Sự khác biệt này là một dấu hiệu khác cho thấy mức độ tập trung của cải và quyền lực ở châu Á đang thay đổi như thế nào khi tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc chậm lại. Quốc gia này đã đóng vai trò là cường quốc kinh tế của khu vực trong nhiều thập kỷ, tạo ra vận may cho nhiều doanh nhân. Tuy nhiên, năm nay, lần đầu tiên kể từ năm 2020, không có gia tộc nào ở Trung Quốc đại lục xuất hiện trong bảng xếp hạng.
Thay vào đó, Ấn Độ đang ngày trở nên nổi bật: Tuần này, thị trường chứng khoán của Ấn Độ đã trở thành thị trường chứng khoán lớn thứ tư trên toàn cầu, vượt thị trường Hồng Kông. Một trong những người bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong quá trình điều chỉnh lại này là gia tộc Cheng ở Hồng Kông, với khối tài sản trị giá 23,6 tỷ USD, phát triển từ một cửa hàng trang sức duy nhất cách đây gần một thế kỷ.
Cổ phiếu của công ty xây dựng New World Development Co., hoạt động kinh doanh chính của gia tộc đã giảm xuống mức thấp nhất trong 20 năm trong tuần này. Công ty có đòn bẩy tài chính cao hơn nhiều so với các công ty cùng ngành ở địa phương và văn phòng tư nhân của gia đình đã chuyển gần 3 tỷ USD thông qua một thỏa thuận mua lại vào năm ngoái để củng cố tài chính cho công ty BĐS.
Nhìn chung, tài sản của gia đình Cheng thấp hơn 2,4 tỷ USD so với năm ngoái, lần đầu tiên giảm kể từ khi Bloomberg bắt đầu theo dõi dữ liệu vào năm 2019. Khi tài sản của họ vơi dần, tộc trưởng hiện tại Henry Cheng đã đảo ngược giả định bấy lâu nay rằng con trai ông, Adrian, giám đốc điều hành của New World, sẽ nắm quyền lãnh đạo đế chế.
Vào tháng 11, ông cho biết vẫn đang tìm người kế nhiệm và các thành viên khác nhau trong gia đình có thể sẽ phụ trách các công việc kinh doanh khác nhau. Ông cũng không loại trừ việc thuê người ngoài. Marleen Dieleman, giáo sư tại Trường Kinh doanh IMD, chuyên nghiên cứu về các doanh nghiệp gia đình cho biết: “Bổ nhiệm những người khác nhau để lãnh đạo các bộ phận khác nhau là một chiến lược kế thừa tốt, đặc biệt nếu các hoạt động kinh doanh cơ bản có quy mô lớn”.
Ba người con của ông Henry hiện nắm giữ những vai trò hàng đầu tại các đơn vị kinh doanh chủ chốt của gia đình.
Dưới đây là danh sách 10 gia tộc giàu nhất châu Á theo xếp hạng của Bloomberg:
1. Gia tộc Ambani
Tên công ty: RELIANCE INDUSTRIES
Khối tài sản: 102,7 tỷ USD
Dhirubhai Ambani, cha của Mukesh và Anil, bắt đầu xây dựng nên tiền thân của Reliance Industries vào cuối những năm 1950. Sau khi Dhirubhai qua đời vào năm 2002 mà không để lại di chúc, người vợ góa của ông đã đứng ra dàn xếp giữa các con trai bà để giành quyền kiểm soát tài sản của gia đình.
Mukesh hiện đang nắm quyền lãnh đạo tập đoàn có trụ sở tại Mumbai, nơi sở hữu tổ hợp lọc dầu lớn nhất thế giới và đang mở rộng sang lĩnh vực công nghệ, bán lẻ và năng lượng xanh, cùng các con của ông phụ trách các đơn vị kinh doanh khác nhau đó. Ông sống trong một dinh thự 27 tầng được mệnh danh là nơi ở riêng đắt nhất thế giới.
Dịch vụ điện thoại di động Jio của Ambani hiện là nhà mạng lớn nhất Ấn Độ.
Mốc thời gian:
1957: Dhirubhai Ambani trở về Ấn Độ từ Yemen, sớm thành lập công ty tiền thân là Reliance Industries.
2002: Con trai cả, Mukesh, đảm nhận chức chủ tịch.
2014: Hai người con sinh đôi của Mukesh là Isha và Akash, tham gia hội đồng quản trị của đơn vị bán lẻ và nhà cung cấp dịch vụ di động. Em trai của họ, Anant, đảm nhận vai trò lãnh đạo doanh nghiệp năng lượng xanh vào năm 2022 và năm sau, cả ba được bổ nhiệm làm thành viên hội đồng quản trị của Reliance Industries.
2. Hartono
Tên công ty: DJARUM, BANK CENTRAL ASIA
Khối tài sản: 44,8 tỷ USD
Oei Wie Gwan mua một nhãn hiệu thuốc lá vào năm 1950 và đổi tên thành Djarum. Doanh nghiệp này sau đó phát triển thành một trong những nhà sản xuất thuốc lá lớn nhất ở Indonesia. Khi Oei qua đời vào năm 1963, các con trai của ông đã đa dạng hóa bằng cách đầu tư vào Bank Central Asia. Số cổ phần tại đây hiện chiếm phần lớn tài sản của gia đình.
Mốc thời gian:
1950: Oei Wie Gwan mua nhãn hiệu thuốc lá sau này trở thành Djarum.
1963: Oei qua đời, để lại công ty cho hai con trai, Michael Bambang Hartono và Robert Budi Hartono.
2016: Armand Wahyudi Hartono, con trai Robert Budi, trở thành phó chủ tịch giám đốc Bank Central Asia.
3. Mistry
Tên công ty: SHAPOORJI PALLONJI GROUP
Khối tài sản: 36,2 tỷ USD
Công việc kinh doanh của gia tộc này bắt đầu ở Ấn Độ vào năm 1865, khi ông nội của Pallonji Mistry bắt đầu kinh doanh xây dựng với một người Anh. Tập đoàn Shapoorji Pallonji hiện mở rộng sang nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau, bao gồm kỹ thuật và xây dựng. Tuy nhiên, phần lớn tài sản của gia đình không có tính thanh khoản bởi đang được nắm giữ bởi Tata Sons, công ty cổ phần chính đứng sau Tập đoàn Tata kiểm soát Jaguar Land Rover.
Sau mối thù gia đình, Tata Sons thay đổi trạng thái thành một công ty tư nhân, hạn chế khả năng bán cổ phần của Mistrys và khi Tata Sons đề nghị mua lại thì hai bên không thể thống nhất được về giá trị. Pallonji qua đời ở tuổi 93 vào năm 2022, và người con trai của ông, Cyrus, qua đời vài tháng sau đó trong một vụ tai nạn ô tô.
Mốc thời gian:
1865: Gia đình Mistry bắt đầu kinh doanh.
1921: Người sáng lập Pallonji qua đời và con trai Shapoorji Pallonji lên nắm quyền.
1947: Con trai của Shapoorji, Pallonji Mistry, tham gia kinh doanh xây dựng ở tuổi 18.
2012: Shapoor Mistry, cháu trai của Shapoorji, trở thành chủ tịch tập đoàn.
2019: Con trai của Shapoor, Pallon Mistry, tham gia hội đồng quản trị của công ty mẹ tập đoàn.
4. Kwok
Tên công ty: SUN HUNG KAI PROPERTIES
Khối tài sản: 32,3 tỷ USD
Kwok Tak-seng niêm yết Sun Hung Kai Properties vào năm 1972. Công ty này đã trở thành một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Hồng Kông và là nền tảng cho tài sản của gia đình Kwok.
Các con trai của ông, Walter, Thomas và Raymond, nắm quyền kiểm soát khi ông qua đời năm 1990, mặc dù Walter mất chức chủ tịch vào năm 2008 sau khi xảy ra xung đột với các anh trai. Raymond hiện đang làm chủ tịch công ty.
Sun Hung Kai đang xây dựng một trong những mạng lưới sản xuất năng lượng mặt trời lớn nhất Hồng Kông, với khoảng 14.600 tấm pin mặt trời.
Mốc thời gian:
1972: Kwok Tak-seng, một nhà bán buôn hàng tạp hóa, thành lập Sun Hung Kai.
1990: Con trai Walter Kwok trở thành chủ tịch sau khi cha ông qua đời.
2018: Geoffrey, con trai của Walter, được bổ nhiệm làm giám đốc không điều hành của Sun Hung Kai.
5. Chearavanont
Tên công ty: CHAROEN POKPHAND GROUP
Khối tài sản: 31,2 tỷ USD
Chia Ek Chor trốn khỏi ngôi làng bị bão tàn phá ở miền nam Trung Quốc và bắt đầu cuộc sống mới ở Thái Lan, bán hạt giống rau cùng anh trai vào năm 1921. Một thế kỷ sau, con trai của Chia, Dhanin Chearavanont, là chủ tịch cấp cao của Charoen Pokphand Group, một tập đoàn có các chi nhánh kinh doanh từ thực phẩm, bán lẻ đến viễn thông.
Gia đình Chearavanont thành lập quỹ trị giá 2 tỷ USD với LDA Capital để đầu tư vào các công ty tăng trưởng ở Đông Nam Á.
Mốc thời gian:
1921: Chia Ek Chor và anh trai thành lập một cửa hàng hạt giống ở Bangkok.
1970: Dhanin Chearavanont, con út trong gia đình có 4 anh em, trở thành chủ tịch tập đoàn sau khi gia nhập tập đoàn khi mới khoảng 25 tuổi.
2017: Hai con trai của Dhanin trở thành CEO và chủ tịch tập đoàn.
2020: Korawad, cháu trai của Dhanin, thành lập Amity, một công ty khởi nghiệp công nghệ có khách hàng bao gồm một số chi nhánh của CP Group.
6. Yoovidhya
Tên công ty: TCP GROUP
Khối tài sản: 30,2 tỷ USD
Chaleo Yoovidhya thành lập T.C. Pharmaceutical năm 1956 để bán thuốc. Sau đó, ông đa dạng hóa sang hàng tiêu dùng và vào năm 1975 đã phát minh ra loại nước tăng lực mà ông gọi là Krated Daeng, tiếng Thái có nghĩa là “bò đỏ”.
Sau khi nhà tiếp thị người Áo Dietrich Mateschitz phát hiện ra loại đồ uống này trong một chuyến công tác tới châu Á, ông đã hợp tác với Chaleo để sửa đổi công thức và tiếp thị Red Bull trên toàn cầu. Vận may của gia đình Yoovidhya và Mateschitz phần lớn nhờ vào sự thành công của nước tăng lực Red Bull.
Mốc thời gian:
1956: Chaleo Yoovidhya thành lập T.C. Pharmaceutical.
2012: Chaleo qua đời, mở đường cho con trai Saravoot trở thành CEO của Tập đoàn TCP.
7. Jindal
Tên công ty: OP JINDAL GROUP
Khối tài sản: 27,6 tỷ USD
Om Prakash Jindal thành lập một nhà máy thép đơn lẻ vào năm 1952 và phát triển thành Tập đoàn OP Jindal, một tập đoàn trải rộng trên các lĩnh vực từ thép đến năng lượng, xi măng và thể thao. Vào thời điểm ông qua đời trong một vụ tai nạn trực thăng năm 2005, ông đã trở thành bộ trưởng quyền lực ở bang Haryana, miền bắc Ấn Độ. Người vợ của ông là Savitri sau đó đã đảm nhận vị trí chủ tịch tập đoàn, cùng với 4 người con trai của họ quản lý công việc kinh doanh.
Mốc thời gian:
1952: Om Prakash Jindal khởi công xây dựng một nhà máy thép đơn lẻ ở Hisar, một thành phố thuộc bang Haryana của Ấn Độ.
1982: Son Sajjan Jindal trở thành giám đốc của một nhà máy thép làm ăn thua lỗ ở Tarapur, gần Mumbai.
2001: Sminu Jindal, cháu gái lớn nhất của Om Prakash, đảm nhận vị trí giám đốc điều hành của Jindal Saw.
8. Tsai
Tên công ty: CATHAY FINANCIAL, FUBON FINANCIAL
Khối tài sản: 24 tỷ USD
Anh em nhà Tsai thành lập công ty Bảo hiểm nhân thọ Cathay vào năm 1962. Năm 1979, gia đình quyết định chia tách hoạt động kinh doanh, Tsai Wan-lin và Tsai Wan-tsai lần lượt nắm quyền kiểm soát Bảo hiểm nhân thọ Cathay và Bảo hiểm Cathay. Bảo hiểm Cathay sau này được đổi tên thành Bảo hiểm Fubon. Gia đình hiện sở hữu cổ phần của hai công ty tài chính lớn ở Đài Loan và đa dạng hóa sang các lĩnh vực bao gồm bất động sản và viễn thông.
Mốc thời gian:
1962: Anh em nhà Tsai thành lập Bảo hiểm nhân thọ Cathay.
2001: Hong-tu, con trai của Tsai Wan-lin, trở thành chủ tịch hội đồng quản trị của Cathay Financial.
2005: Tsai Tzung-han, con trai của Hong-tu, gia nhập Bảo hiểm Nhân thọ Cathay.
9. Cheng
Tên công ty: NEW WORLD, CHOW TAI FOOK
Khối tài sản: 23,6 tỷ USD
Gia sản của gia đình Cheng bắt đầu với Chow Tai Fook Jewellery, một hãng kim hoàn có trụ sở tại Hồng Kông. Gia đình Cheng cũng kiểm soát New World Development, một trong những công ty cơ sở hạ tầng và bất động sản lớn nhất tại đây.
Mốc thời gian:
1929: Chow Chi-yuen thành lập Chow Tai Fook.
1970: Con rể Cheng Yu-tung thành lập New World.
2011: Con trai cả, Henry Cheng, được bổ nhiệm làm chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Chow Tai Fook.
2020: Con trai của Henry, Adrian Cheng, trở thành Giám đốc điều hành của New World.
10. Birla
Tên công ty: ADITYA BIRLA GROUP
Khối tài sản: 21,8 tỷ USD
Tập đoàn Aditya Birla là một trong những doanh nghiệp gia đình lâu đời nhất Ấn Độ, hoạt động trong các ngành công nghiệp bao gồm kim loại, dịch vụ tài chính và bán lẻ. Khởi đầu như một công ty buôn bán bông vào thế kỷ 19, Ghanshyam Das Birla đã tạo ra công ty đã trở thành một trong những nhà sản xuất nhôm lớn nhất quốc gia. Chắt của ông, Kumar Mangalam Birla, hiện là chủ tịch tập đoàn.
Tập đoàn Aditya Birla đang đầu tư hơn 600 triệu USD vào hoạt động kinh doanh bán lẻ trang sức có thương hiệu ở Ấn Độ, thị trường vàng thỏi lớn thứ hai thế giới.
Mốc thời gian:
1857: Seth Shiv Narayan Birla bắt đầu kinh doanh bông.
1887: Con trai ông, Baldeo Das Birla, thành lập doanh nghiệp ở Calcutta.
1918: Con trai của Baldeo, Ghanshyam Das Birla, thành lập Birla Jute Mills, sau này trở thành Tập đoàn Birla.
1936: Basant Kumar Birla, con trai của Ghanshyam, lúc 15 tuổi đã hoạt động trong các công ty Birla, trở thành chủ tịch của Kesoram Industries.
1965: Con trai của Basant, Aditya Vikram Birla, gia nhập tập đoàn để làm việc trong lĩnh vực dệt may.
1995: Kumar Mangalam Birla, con trai của Aditya Vikram, trở thành chủ tịch ở tuổi 28 sau khi cha ông qua đời.
2023: Ananya và Aryaman Birla, con của Kumar Mangalam, tham gia hội đồng quản trị của các công ty do gia đình điều hành.
Bảo Linh