Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Trường Hải (Thaco) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam theo hình thức doanh nghiệp tư nhân tự thực hiện.

Động thái này được đưa ra sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW và Quốc hội thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15, khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia các dự án chiến lược quốc gia.

Trên tinh thần đó, Thaco mong muốn được chủ động góp phần vào công cuộc xây dựng đất nước trong kỷ nguyên phát triển và hội nhập.

Theo đề xuất, Thaco sẽ đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam với tổng mức đầu tư khoảng 1.713.548 tỷ đồng (tương đương 67,34 tỷ USD), đã bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Trường hợp nhà nước tự giải phóng mặt bằng, vốn đầu tư là 1.562.000 tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD).

Trong đó, Thaco sẵn sàng triển khai theo hai giai đoạn, hoàn thành toàn tuyến trong vòng 7 năm, với giai đoạn đầu ưu tiên hai đoạn Hà Nội - Hà Tĩnh và TP.HCM - Nha Trang. Giai đoạn sau sẽ nối tiếp đoạn còn lại từ Hà Tĩnh đến Nha Trang.

Về tài chính, Thaco sẽ tự thu xếp phần vốn tự có chiếm 20%, tương đương khoảng 12,27 tỷ USD, thông qua tăng vốn và phát hành cổ phần nhưng vẫn đảm bảo tỷ lệ chi phối của ông Trần Bá Dương và gia đình.

80% vốn còn lại, tương đương 49,08 tỷ USD sẽ vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong thời gian 30 năm và tài sản đảm bảo là toàn bộ công trình dự án.

Thaco cam kết không chuyển nhượng cổ phần hay dự án cho nhà đầu tư nước ngoài.

Để triển khai dự án, Thaco cho biết sẽ hợp tác với các đối tác công nghệ hàng đầu từ châu Âu (Đức, Pháp) và châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc) để tiếp nhận công nghệ hiện đại nhất. Mục tiêu không chỉ dừng ở việc xây dựng tuyến đường sắt, mà còn đặt nền móng cho ngành công nghiệp đường sắt trong nước, từ sản xuất đầu máy, toa xe, thiết bị tín hiệu đến quản lý vận hành.

Ba tập đoàn thành viên sẽ giữ vai trò nòng cốt trong triển khai dự án: Thaco Industries phụ trách sản xuất đầu máy, toa xe, linh kiện kỹ thuật; Thadico - Đại Quang Minh đảm nhiệm xây dựng, vận hành hạ tầng và phát triển đô thị theo mô hình TOD; THISO đầu tư và quản lý hạ tầng xã hội như thương mại, y tế, giáo dục tại các khu đô thị ga.

Doanh nghiệp cũng đề xuất một số ưu đãi đầu tư theo Luật Đường sắt 2017 và Nghị quyết 172/2024/QH15 như miễn thuế nhập khẩu máy móc thiết bị chưa sản xuất được trong nước, giao đất phát triển đô thị TOD và thời hạn dự án 70 năm.

Một trong những tuyên bố đáng chú ý nhất đến từ ông Trần Bá Dương là cam kết tạo lập các khu đô thị TOD "giá hợp lý" phục vụ đại bộ phận người dân, không nhằm mục tiêu đầu cơ bất động sản.

"Nếu xảy ra tình huống đặc biệt vì lý do an ninh quốc gia, chúng tôi sẵn sàng chuyển giao toàn bộ dự án cho Nhà nước", ông Dương nhấn mạnh trong văn bản gửi Chính phủ.

Là một trong những tập đoàn công nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam hiện nay. Nổi bật trong chuỗi giá trị của tập đoàn là Thaco Industries – đơn vị phụ trách mảng cơ khí và công nghiệp hỗ trợ, đang vận hành tổ hợp sản xuất – R&D quy mô 320ha tại Chu Lai (Quảng Nam) với tổng vốn đầu tư khoảng 1 tỷ USD và hơn 8.000 lao động.

Các nhà máy của Thaco không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu đến hơn 20 thị trường quốc tế, từ Mỹ, Canada đến Nhật Bản, Hàn Quốc.

Danh mục sản phẩm trải dài từ linh kiện ôtô, sơ mi rơ moóc, thiết bị nông nghiệp – xây dựng đến sản phẩm OEM cho các hãng xe lớn như Kia, Mazda, Peugeot, Toyota hay Hyundai.

Trong năm 2024, riêng Thaco Industries đã đạt doanh thu hơn 10.700 tỷ đồng, với 128 triệu USD đến từ xuất khẩu; mục tiêu năm 2025 là 14.400 tỷ đồng, trong đó 225 triệu USD xuất khẩu.

Về tài chính, đến cuối tháng 6/2024, Thaco sở hữu vốn chủ sở hữu hơn 54.260 tỷ đồng, tổng tài sản khoảng 187.200 tỷ đồng. Dù hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu ở mức 2,45 lần, cấu trúc tài chính của Thaco vẫn được đánh giá là đủ khả năng huy động và vận hành những dự án lớn với tính chất dài hạn.