Giá gạo xuất khẩu ở mức cao kỷ lục cùng với nhu cầu thu mua gạo ở mức tốt để đáp ứng các đơn hàng xuất khẩu đang giúp cải thiện đáng kể thu nhập của các hộ nông dân trên cả nước.

Trong tuần này, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức trung bình 498 USD/tấn, tăng nhẹ so với mức từ 490 – 495 USD/tấn được ghi nhận trong tuần trước. Đây là vùng giá cao nhất trong hơn hai năm trở lại đây.

Các thương nhân xuất khẩu gạo cho biết giá gạo Việt Nam tiếp tục neo ở vùng giá cao khi nhu cầu trên thị trường quốc tế cao nhưng nguồn cung trong nước khan hiếm do vụ thu hoạch cũ đã kết thúc. Đồng thời, thị trường lo ngại hiện tượng El Nino có thể tác động tiêu cực đến tình hình canh tác lúa gạo của nhiều quốc gia trong thời gian tới, khiến nguồn cung trở nên căng thẳng hơn.

Những dấu hiệu ban đầu của thời tiết nóng và khô do El Nino gây ra đang bắt đầu tác động đến một số quốc gia châu Á. Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S), đơn vị giám sát khí hậu của Liên minh châu Âu (EU), vừa cho biết nhiệt độ trung bình toàn cầu đầu tháng 6 năm nay là mức cao nhất từng được ghi nhận vào thời kỳ này. Đồng thời, Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) chính thức thông báo hiện tượng El Nino đã xuất hiện và có thể khiến thế giới ghi nhận những kỷ lục mới về nhiệt độ trong thời gian tới.

Đối với Việt Nam, đặc biệt là vựa lúa gạo tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nhiều khả năng lượng nước từ đầu nguồn đổ về khu vực này sẽ giảm mạnh vì khô hạn và các đập thuỷ điện tại thượng nguồn tăng cường tích nước.

Tại Thái Lan, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của nước này được giữ không đổi tại mức 490 – 495 USD/tấn, tiệm cận mức cao kỷ lục trên 500 USD/tấn xác lập hồi tháng 5/2023. Một thương nhân xuất khẩu gạo tại Bangkok (Thái Lan) dự báo giá gạo xuất khẩu của nước này sẽ còn tiếp tục neo cao trong thời gian tới do nguồn cung gạo vụ mới vẫn chưa xuất hiện trong khi đó nhu cầu xuất khẩu vẫn ở mức tốt và thị trường lo ngại diễn biến thời tiết cực đoan.

Tương tự, tình trạng thiếu hụt nguồn cung cũng đẩy giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ tăng lên. Giá gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ trong tuần này đạt 390-398 USD/tấn, so với mức 388-395 USD/tấn trong tuần trước, và chạm mức cao nhất trong hơn 3 tháng trở lại đây. Đà tăng của giá gạo Ấn Độ còn đến từ việc chính phủ nước này tăng mức giá thu mua lúa gạo tối thiểu từ nông dân thêm 7%.

Nhiều chuyên gia thế giới hiện nhận định dự trữ gạo trên toàn cầu có thể giảm xuống trong niên vụ này khi tình trạng thời tiết cực đoan khiến nguồn cung lúa gạo bị thắt chặt. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) ước tính dự trữ gạo toàn cầu trong niên vụ này có thể giảm tới 5%. Các nước phụ thuộc nhiều vào nguồn cung gạo nhập khẩu hiện được khuyến nghị cần có chiến lược dự trữ phù hợp nhằm tránh các cú sốc cung trên thị trường trong trường hợp thời tiết diễn biến tiêu cực.

Hiện một số dự báo nhận định nguồn cung gạo của Thái Lan sẽ giảm xuống trong năm nay nhưng vẫn đủ đáp ứng nhu cầu trên thị trường nội địa và xuất khẩu, nhưng nếu tình trạng khô hạn diễn ra nghiêm trọng hơn dự kiến thì nguồn cung gạo từ nước này có thể sụt giảm đáng kể. Một số tổ chức uy tín trên thế giới nhận định giá gạo xuất khẩu của các nước chủ chốt như Việt Nam, Thái Lan và Ấn Độ có thể còn tăng lên trong những tháng tới đây.