Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lãi suất cơ bản lên 30% vào ngày 21/9, tăng 5 điểm phần trăm từ mức 25% của tháng 8.

Quyết định của ngân hàng trung ương lần này nối tiếp hàng loạt các đợt tăng mạnh lãi suất vừa qua, khi nước này đặt mục tiêu khắc phục tình trạng lạm phát cao trong nhiều năm và đồng tiền suy yếu nghiêm trọng - phần lớn là hậu quả của chính sách tiền tệ từng cực kỳ lỏng lẻo của chính phủ Ankara.

Năm qua, đồng lira đã giảm 30% so với USD và đã mất 78% giá trị so với đồng bạc xanh trong 5 năm qua.

Vào tháng 6/2023, Thổ Nhĩ Kỳ đã nâng lãi suất cơ bản lần đầu tiên sau hơn hai năm, sau khi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan bổ nhiệm các nhà hoạch định chính sách mới, đưa ra cam kết thực hiện chính sách kinh tế chính thống để xoay chuyển bức tranh lạm phát.

Chính sách kinh tế chính thống cho rằng lãi suất phải được tăng lên để hạ nhiệt lạm phát, nhưng Tổng thống Erdogan lại nhiều lần gay gắt chỉ trích điều này và gọi nó là “công cụ của ác quỷ”.

Thổ Nhĩ Kỳ đã liên tục hạ lãi suất từ 19% vào cuối năm 2021 xuống 8,5% vào tháng 3/2022, bất chấp tình hình lạm phát tăng vọt vượt mức 80% vào cuối năm 2022 sau đó giảm xuống dưới 40% vào tháng 6 năm nay.

Ankara hiện dự kiến lạm phát hàng năm sẽ đạt 65% vào cuối 2023, cao hơn so với dự báo 24,9% từ một năm trước.

Sau khi bắt đầu lộ trình tăng lãi suất trở lại, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 7 đã tuyên bố mục tiêu giảm lạm phát xuống 5% trong trung hạn - một dự báo đầy tham vọng khi lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên gần 59% vào tháng 8.

Trước quyết định lãi suất mới của Thổ Nhĩ Kỳ, các nhà phân tích kinh tế đã thể hiện một phản ứng tích cực. Ông Liam Peach, chuyên gia kinh tế cấp cao về thị trường mới nổi tại Capital Economics nói rằng động thái này mang lại sự khuyến khích hơn nữa về cam kết của các nhà hoạch định chính sách trong việc giải quyết lạm phát. “Ngân hàng trung ương đang làm những gì mà nhiều nhà đầu tư đã hy vọng họ sẽ làm, đó là tăng mạnh lãi suất và có lập trường chống lạm phát nghiêm túc hơn”, ông Liam Peach nhận định.

Ông Timothy Ash, chiến lược gia về các thị trường mới nổi tại BlueBay Asset Management, đưa ra lưu ý trong một ghi chú qua email với CNBC rằng đây là một động thái vững chắc của Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ. “Nhưng đừng quên hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lãi suất lên tổng cộng 21,50 điểm phần trăm, mặc dù với lạm phát ở mức 65%, lãi suất thực vẫn ở mức rất âm”, ông Ash nói thêm.

Sau khi tăng mạnh lãi suất vào tháng 6 và tháng 7, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ gây bất ngờ cho thị trường vào tháng 8 với mức tăng lớn hơn dự kiến là 7,5 điểm phần trăm, từ 17% lên gần 25%.

“Vẫn cần phải thắt chặt hơn nữa. Chúng tôi kỳ vọng lãi suất sẽ tăng lên ít nhất 35% vào cuối năm nay”, ông Liam Peach viết trong một báo cáo phân tích.

Chiến lược gia Timothy Ash đã đề cập đến Bộ trưởng Tài chính Thổ Nhĩ Kỳ Mehmet Simsek, nói rằng lập luận của Bộ trưởng là nếu thực hiện thắt chặt tài chính, tăng lãi suất, thận trọng trong chính sách thì lạm phát sẽ bắt đầu hạ nhiệt hơn và từ đó dần khiến việc nắm giữ lira trở nên đáng giá. Nhưng ông Timothy Ash cũng nhấn mạnh: “Chắc chắn đó là một công việc khó khăn”.