Để kể ra những quốc gia nổi bật trong lĩnh vực quản lý tiền hiện nay, tờ Bloomberg nhận định không thể không nhắc tới Singapore.

THỤY SĨ CỦA CHÂU Á

Tỷ phú Ray Dalio đã thành lập một cửa hàng để quản lý một phần tài sản cá nhân của mình ở đó. 2 tỷ phú khác gồm Ken Griffin và Steve Cohen cũng đang tuyển dụng rầm rộ tại đây.

Ngay từ đầu, Singapore đã đặt mục tiêu trở thành một trong những “cứ điểm” quan trọng mà dòng tiền của thế giới chảy qua. Và với tư cách là nơi trú ẩn của cải và là trung tâm của các nhà quản lý tài sản, “Thụy Sĩ của Châu Á” đã giành được đủ chiến thắng để đánh bật bất kỳ đối thủ nào trong khu vực.

Mặc dù vẫn còn một chặng đường dài trước khi Singapore có thể thay thế Hồng Kông trở thành trung tâm thương mại và căn cứ cho các ngân hàng toàn cầu. Tuy nhiên, Singapore rõ ràng đang nổi lên như một trung tâm tài chính quan trọng tại khu vực châu Á.

Theo số liệu của ngân hàng trung ương Singapore, tài sản do ngành quản lý tài sản giám sát đã tăng gấp đôi chỉ sau 6 năm, lên khoảng 4 nghìn tỷ USD, và khoảng 80% trong số đó là từ nước ngoài. BlackRock Inc cũng như Kế hoạch Hưu trí Giáo viên Ontario đều đã đóng cửa hoạt động văn phòng ở Hồng Kông vào năm nay và đang mở rộng ở Singapore.

Ngay cả các ngân hàng Thụy Sĩ cũng đang vào cuộc: Các văn phòng của UBS Group AG tại Singapore chiếm trọn toàn bộ 1 khu phố trong một khu mua sắm đắc địa, với đội ngũ nhân viên 3.000 người, phòng tập thể dục riêng và quán bar cà phê cappuccino. Đây hiện là văn phòng hoạt động lớn nhất của công ty ở khu vực châu Á.

Mark Voumard, đồng sáng lập công ty quản lý tiền tệ Gordian Capital Singapore Pte cho biết: “Không chỉ có một phân khúc nhỏ đột nhiên trở nên hot ở châu Á - chúng tôi đang thấy sự phân bổ từ tất cả mọi người”. Singapore “có động lực tốt và một khi thứ gì đó có chỗ đứng thì nó sẽ tiếp tục phát triển”.

Dẫu vậy, ngôi vương của Thụy Sĩ với tư cách là “ngôi nhà” hàng đầu cho của cải trên toàn cầu hiện vẫn an toàn. Nhưng Tập đoàn tư vấn Boston dự đoán Singapore sẽ chứng kiến tài sản nước ngoài đặt tại đây tăng 9% trong 5 năm tới, nhanh gấp ba lần so với đối thủ Thụy Sĩ.

Singapore tự hào có nhiều điểm hấp dẫn của Thụy Sĩ, bao gồm sự ổn định chính trị và lực lượng lao động có trình độ học vấn cao. Họ cũng có mức thuế thu nhập thấp, không đánh thuế vào lãi vốn hoặc thừa kế và khuyến khích các công ty đa quốc gia thành lập trụ sở chính ở châu Á. Vị trí đắc địa của Singapore ở giữa Đông Nam Á khiến nơi đây trở nên hấp dẫn đối với các nhà quản lý đầu tư tập trung vào khu vực này.

Có được sự gia tăng nhanh chóng của hoạt động quản lý tiền là nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ của Singapore. Vào năm 2020, chính phủ nước này đã đưa ra một loại cơ cấu pháp lý mới nhằm cung cấp các ưu đãi về thuế và pháp lý cho các quỹ phòng hộ, vốn mạo hiểm và các công ty cổ phần tư nhân thành lập ở Singapore, tương tự như các chương trình ở các trung tâm hải ngoại như Quần đảo Cayman và Luxembourg. Hơn 600 công ty đã tận dụng chương trình mới tính đến tháng 10 năm ngoái.

Với tư cách là nơi trú ẩn của cải và là trung tâm của các nhà quản lý tài sản, “Thụy Sĩ của Châu Á” đã giành được đủ chiến thắng để đánh bật bất kỳ đối thủ nào trong khu vực.

Một số hãng quản lý tiền lớn nhất thế giới có nhân viên làm việc tại Singapore, bao gồm Marshall Wace, Griffin’s Citadel Enterprise Americas và D.E. Shaw. Công ty Quản lý tài sản Point72 của tỷ phú Cohen đã mở rộng đội ngũ ở Singapore của mình hơn 50% lên 100 người. Nhìn chung, tài sản của quỹ phòng hộ đã tăng 30% vào năm 2021, lên 257 tỷ đôla Singapore (191 tỷ USD) - tạo nên mức tăng lớn nhất trong lịch sử, theo dữ liệu gần đây nhất từ Cơ quan tiền tệ Singapore, ngân hàng trung ương.

Theo ước tính của MAS, số lượng văn phòng gia đình - các công ty quản lý cuộc sống và tài sản của các gia tộc giàu có - đã tăng lên 1.100 vào cuối năm ngoái, từ mức chỉ 400 vào năm 2020. Trong số các ưu đãi hấp dẫn từ phía chính phủ có cả: Thay đổi về thuế vào năm 2019 và một chương trình cung cấp lộ trình cư trú nhanh chóng cho những người siêu giàu.

Piyush Gupta, giám đốc điều hành của DBS Group Holdings Ltd., ngân hàng lớn nhất đất nước cho biết: “Singapore sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ sự giàu có và dòng tài sản. Singapore được hưởng lợi từ việc trở thành nơi trú ẩn an toàn, có hệ thống tài chính hiệu quả và là cầu nối giữa Đông và Tây”.

Những rắc rối gần đây ở các trung tâm tài chính khác mang lại cho Singapore thêm lợi thế. Vị thế của Thụy Sĩ đã bị lung lay trong năm nay do sự sụp đổ của Credit Suisse Group AG và việc bán công ty này cho đối thủ cạnh tranh UBS một cách vội vàng. Credit Suisse đã chứng kiến dòng tiền chảy ra hơn 100 tỷ franc Thụy Sĩ (111 tỷ USD) khi các khách hàng giàu có rút tiền của họ ở nơi khác như ở Singapore. Như giáo sư trường kinh doanh IMD Arturo Bris đã lưu ý tại thời điểm Credit Suisse bán mình: “Người Singapore đang mở sâm panh ăn mừng” sau sự thất bại của ngân hàng Thụy Sĩ.

Trong khi đó, theo bảng xếp hạng gần đây nhất do Viện nghiên cứu Fraser của Canada biên soạn, Hồng Kông vừa mất vị trí trung tâm kinh tế tự do nhất thế giới kéo dài 5 thập kỷ vào tay Singapore. Hiện nhiều công ty tài chính tại đây buộc phải cắt giảm việc làm do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế và khủng hoảng bất động sản.

NHỮNG THÁCH THỨC

Tuy nhiên, Singapore cũng có những thách thức riêng. Danh tiếng về sự minh bạch - đứng thứ năm trên thế giới về Chỉ số Nhận thức Tham nhũng do Tổ chức Minh bạch Quốc tế công bố - gần đây đã bị ảnh hưởng bởi các vụ bê bối. Bộ trưởng giao thông Singapore đã bị bắt trong một cuộc điều tra tham nhũng và được tại ngoại, trong khi hai nhà lập pháp bất ngờ từ chức vì ngoại tình. Riêng biệt, vào tháng 8, chính quyền đã buộc tội 10 người nước ngoài về tội rửa tiền và tịch thu hơn 2,8 tỷ đôla Singapore tài sản bao gồm tài sản, xe hơi sang trọng và tiền mặt.

Tình trạng lộn xộn này đã khiến một số ngân hàng lớn nhất thế giới mắc kẹt và khiến các cơ quan chức năng phải tăng cường giám sát dòng tiền nước ngoài. Việc này cũng phủ bóng đen lên hoạt động kinh doanh của các văn phòng gia đình: Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Alvin Tan cho biết trước quốc hội vào ngày 3/10 rằng một hoặc nhiều bị cáo có thể có liên quan đến các văn phòng gia đình.

Ông Tan cho biết, trong khi chính phủ hoan nghênh hoạt động kinh doanh hợp pháp, MAS gần đây đã công bố kế hoạch kiểm soát chống rửa tiền chặt chẽ hơn đối với các văn phòng gia đình và sẽ xem xét xem có cần thêm các biện pháp bảo vệ hay không.

Trong khi đó, trong cuộc chiến trở thành trung tâm tài chính hàng đầu châu Á, cán cân vẫn nghiêng về Hồng Kông, ít nhất là đối với Phố Wall. Hồng Kông vẫn là điểm dừng đầu tiên cho các doanh nghiệp muốn thâm nhập nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là Trung Quốc.

Trong khi đó, “sân sau kinh tế” của Singapore là Đông Nam Á là một khu vực nhỏ hơn nhiều. Khu vực gồm 10 quốc gia có dân số 680 triệu người và nền kinh tế trị giá 3 nghìn tỷ USD, so với 1,4 tỷ dân và nền kinh tế 18 nghìn tỷ USD của Trung Quốc là quá nhỏ. Trong khi Singapore đang thu hút một số người giàu Trung Quốc, thì Hồng Kông vẫn có rất nhiều khách hàng có giá trị tài sản ròng cao dành cho các chủ ngân hàng. Theo dữ liệu của Preqin Ltd., Hồng Kông là ngôi nhà của gần một nửa số nhà quản lý quỹ phòng hộ ở châu Á.

Một số chủ ngân hàng đầu tư đã chuyển đến Singapore trong thời gian các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt do Covid-19 áp dụng tại Hồng Kông. Nhưng theo các giám đốc điều hành giấu tên vì thông tin không được công khai, một ngân hàng ở Phố Wall đã chuyển về gần một nửa số người đã rời đi, trong khi tại UBS, khoảng một phần ba trong số hai chục nhân viên chuyển địa điểm hiện đã quay trở lại.

Thị trường vốn nhỏ hơn của Singapore có nghĩa là nước này không thể cạnh tranh với Hồng Kông về giao dịch hoặc cổ phiếu, vốn là một trong những động lực lớn nhất mang lại doanh thu cho Phố Wall ở châu Á.

Tổng giá trị của các công ty trên thị trường chứng khoán Hồng Kông là khoảng 5 nghìn tỷ USD, gấp hơn 12 lần con số 400 tỷ USD của Singapore. Chưa đến 20 triệu USD được huy động từ đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại Singapore vào năm 2023, giảm 95% so với một năm trước đó. Đây là một phần nhỏ trong số 3 tỷ USD được tạo ra bởi các đợt IPO ở Hồng Kông, giảm 68% so với năm trước.

Sự bùng nổ nhà ở ở Singapore đã đẩy chi phí thuê nhà vốn đã cao lên, thu hẹp phần lớn khoảng cách về khả năng chi trả với Hồng Kông vốn đắt đỏ hơn trong lịch sử. Trong khi đó, người lao động tại Hồng Kông làm trong lĩnh vực tài chính có xu hướng kiếm được nhiều tiền hơn.

Theo báo cáo năm 2022 của eFinancialCareers, tổng thù lao trung bình của họ, bao gồm cả lương và thưởng, đạt tới 300.000 USD - cao hơn 52% so với các đồng nghiệp ở Singapore. Một số chuyên gia tài chính từng trải nghiệm ở cả Singapore và Hồng Kông thú nhận rằng họ nhớ cuộc sống về đêm của Hồng Kông nhiều hơn.

Nhìn chung, có một thực tế đối với các ngân hàng toàn cầu là Hồng Kông vẫn có vị trí khó có thể thay thế được. Nhưng Singapore đang được hưởng lợi từ việc các công ty đang tìm cách đa dạng hóa trong khu vực hoặc tìm kiếm cơ sở cho các hoạt động rộng lớn hơn ở châu Á ngoài Trung Quốc. John Mullally, giám đốc điều hành của công ty tuyển dụng Robert Walters có trụ sở tại Hồng Kông cho biết: “Các ngân hàng và công ty dịch vụ tài chính nói chung đã mở rộng hoạt động hơn ở Singapore hoặc đang thực hiện chiến lược trung tâm kép ở châu Á”.